Skip to content
За пролетта 2025 година ќе биде потребно време за да се спроведе подетална анализа, но нема сомнеж дека климатските промени ги влошуваат сушите со зголемување на температурите и менување на моделите на врнежи.
Земјоделството и хидроенергијата би можеле да бидат во големи проблеми бидејќи сушата во Европа продолжува.
Повеќе од 40 отсто од Европа во моментов е погодена од некаков вид на суша, откриваат најновите податоци.
Делови од југоисточна Шпанија, Кипар, Грција и југоисточниот Балкан се под највисоко ниво на „алармност“, се наведува во извештајот на Европската опсерваторија за суша (ЕДО) за периодот од 11 до 20 мај.
Но, предупредување за суша има и во големи делови од северна и источна Европа, по рекордната топла и сушна пролет предизвикана од климатските промени.
Климатски промени
Експертот објаснува зошто имаме толку нестабилен извор: од една страна поплави, од друга суши
Човек ја преминува улицата во Белград на дожд
Март беше најтопол во историјата во Европа, а некои земји го забележаа најсушниот март досега, објави претходно Европската служба за климатски промени Коперник (C3S).
Предупредувања за суша во туристичките дестинации
Севкупно, 1,6 отсто од територијата на 27-те земји на ЕУ (без Мадеира, Азорските Острови и Канарските Острови), вклучително и Обединетото Кралство, е под готовност. Според класификацијата ЕДО, тоа значи дека вегетацијата покажува знаци на стрес, почвата е лишена од влага, што веќе е предупредување, а количината на врнежи е помала од вообичаеното.
Ситуацијата е особено лоша во некои медитерански дестинации популарни кај туристите, како што се грчките острови Санторини и Миконос. Таму, водата се внесува од Атина или се прочистува со бигор за да се наполнат базените и да се обезбедат тушеви.
Прекумерниот туризам дополнително го влошува проблемот
„Туристичкиот сектор не е одржлив и нема планирање. Ова води до огромна летна потрошувачка на вода“, изјави за Sky News проф. Никитас Милопулос, експерт за управување со водните ресурси од Универзитетот во Тесалија.
Сепак, додава тој, земјоделството е уште поголем потрошувач на вода, што дополнително се влошува со трошењето и недостатокот на ефективни политики.
Земјоделството во неволја
Предупредувањата за суша брзо се шират низ Украина и соседните земји, што влијае на посевите и вегетацијата, предупредува ЕДО.
Украина е една од европските земји со најбрзо затоплување, со просечни 2,7°C над вредностите од 1951-1980 година во 2023 година. Како главен извозник на жито, сушата во Украина има сериозни последици за глобалното снабдување со храна. Делови од Полска и Словачка исто така се борат со сушата.
Предупредување за суша има и во западна, југоисточна и централна Турција, северна и западна Сирија, Либан, Израел, Палестина, делови од Јордан, северен Ирак, Иран и Азербејџан.
Во Северна Африка предупредувањата се во сила повеќе од една година.
Според податоците на ЕДО, издадено е предупредување за суша на 39,6 отсто од територијата на ЕУ и Обединетото Кралство.
Тој портокалов појас на мапата се протега од Ирска до северните падини на Алпите, преку Финска, јужна Русија и Турција.
Од 11 до 20 мај температурите беа над сезонскиот просек во северна Европа.
Освен влијанието врз земјоделството, стравувања се и за хидроенергијата. Меѓународната асоцијација за хидроенергија објави дека сушата и интензивните дождови, пример за „климатско зло“, ги принудуваат електраните да работат на работ на нивните технички можности.
Дали климатските промени ја влошуваат сушата?
Глобалното затоплување ја влошува сушата во некои делови од светот, вклучувајќи го и Медитеранот. Научниците од World Weather Attribution Network открија дека голема суша во 2022 година е 20 пати поверојатно поради климатските промени.
За пролетта 2025 година, ќе биде потребно време да се спроведе слична анализа, но нема сомнеж дека климатските промени ги влошуваат сушите со зголемување на температурите и менување на обрасците на врнежи, според Андреа Торети, координатор на Европската и глобална опсерваторија за суша на програмата Коперник.
„Регионите кои порано можеа да се потпираат на дождовите во потоплите сезони за да го надополнат недостатокот на вода, веќе не можат да сметаат на тоа во иста мера. Денес таа рамнотежа е нарушена“, изјави Торети за Euronews.
