Skip to content
Мразот што исчезна и се стопи не беше заменет од природата, што претставува најголема глобална промена во последната деценија кога станува збор за животната средина.
Откритието ги изненади научниците бидејќи топењето на мразот обично го прави океанот посвеж. Но, новите сателитски податоци покажуваат дека се случува сосема спротивното, што е голем проблем.
Посолената површинска океанска вода се однесува поинаку од свежата морска вода, влечејќи топлина од длабокиот океан и отежнувајќи го регенерирањето на морскиот мраз.
Губењето на антарктичкиот морски мраз има последици за целиот свет
Помалку морски мраз значи помалку живеалиште за пингвините и другите видови што живеат на мраз. Повеќе топлина од океаните се ослободува во атмосферата кога мразот се топи, зголемувајќи ја фреквенцијата и интензитетот на бурите, забрзувајќи го глобалното затоплување.
Ова носи топлински бранови на копно, а потоа топи уште повеќе од антарктичкиот леден покрив, што го зголемува нивото на морето низ целиот свет.
Нова студија покажа дека Јужниот Океан се менува, но на поинаков начин од очекуваниот.
Изненадувачко откритие
Мониторирањето на Јужниот Океан е сериозна задача за истражувачите и научниците бидејќи е едно од најоддалечените и најбурни места на Земјата. Покриен е со темнина неколку месеци во годината.
Благодарение на новите сателити и подводни роботи на Европската вселенска агенција кои остануваат под површината на океанот и ја мерат температурата и соленоста, сега можеме да набљудуваме што се случува во реално време.
Тим од Универзитетот во Саутемптон соработуваше со колегите од Центарот за експертиза во Барселона и Европската вселенска агенција за да развие нови алгоритми за следење на површината на океанот во поларните региони со помош на сателити.
„Со комбинирање на сателитски слики со податоци од подводни роботи, изградивме 15-годишна слика за промените во соленоста на океанот, температурата и морскиот мраз. Она што го откривме беше зачудувачки. Околу 2015 година, површинската соленост во Јужниот Океан почна нагло да расте, токму кога обемот на морскиот мраз почна да се намалува“, истакнаа истражувачите.
Овој пресврт на настаните беше сосема неочекуван. Со децении, површината стануваше посвежа и постудена, што придонесуваше за ширење на морскиот мраз.
„Јужниот океан е стратифициран“
Под нормални услови, ладната, свежа површинска вода се наоѓа над потоплата, посолена вода. Ова слоевитост (или стратификација како што ја нарекуваат научниците) ја заробува топлината во длабочините на океанот, одржувајќи ги површинските води ладни и помагајќи во формирањето на морскиот мраз.
Посолената вода е погуста и потешка. Кога површинските води стануваат посолени, тие полесно тонат, поместувајќи ги слоевите на океанот и дозволувајќи топлината да се искачи од длабочините кон површината.
Протокот на топлина кон површинските слоеви може да го стопи морскиот мраз, дури и во текот на зимата, отежнувајќи го повторното формирање на покривката подоцна. Оваа вертикална циркулација, исто така, влече повеќе сол од подлабоките слоеви, зајакнувајќи го циклусот.
Ова создава моќна повратна јамка: поголемата соленост носи повеќе топлина на површината, што топи повеќе мраз и овозможува повеќе топлина да се апсорбира од Сонцето.
„Моите колеги и јас ги видовме овие процеси од прва рака во 2016-2017 година, кога повторно се појави дупка од морски мраз речиси четири пати поголема од Велс, која последен пат се отвори во 1970-тите“, рече Алесандро Силвано, независен истражувачки соработник по океанографија на NERC, Универзитет во Саутемптон.
Она што се случува на Антарктикот не останува на Антарктикот
Губењето на антарктичкиот морски мраз е планетарен проблем. Морскиот мраз делува како џиновско огледало што ја рефлектира сончевата светлина назад во вселената. Без него, вишокот енергија останува во земјиниот систем, забрзувајќи го глобалното затоплување, зголемувајќи ги бурите и нивото на морето во крајбрежните градови низ целиот свет.
Животните исто така страдаат. Кралските пингвини се потпираат на мразот за размножување и одгледување на своите млади. Некои ракови слични на ракчиња, кои се основа на антарктичкиот синџир на исхрана бидејќи китовите и фоките се хранат со нив, зависат од алгите што растат под мразот. Без тој мраз, цели екосистеми почнуваат да се распаѓаат.
Она што се случува на дното на океанот се шири, преобликувајќи ги временските системи, океанските струи и животот на копно и море.
Антарктикот повеќе не е стабилниот, замрзнат континент за кој некогаш мислевме. Се менува брзо и на начин што климатските модели не го предвидоа. До неодамна, моделите претпоставуваа дека планетата што се затоплува ќе ги зголеми врнежите и топењето на мразот, освежување на површинските води и помагање во одржувањето на релативно стабилен антарктички морски мраз. Таа претпоставка повеќе не важи.
„Истражувањата покажуваат дека соленоста на водата се зголемува, дека слоевитата структура на океанот се распаѓа, а морскиот мраз се намалува побрзо од очекуваното. Ако не ги ажурираме нашите научни модели, ризикуваме да бидеме изненадени од промените за кои можевме да се подготвиме. Причината за зголемувањето на соленоста во 2015 година останува мистериозна, научниците треба да ја ревидираат својата перспектива за антарктичкиот систем и да продолжат со истражувањето“, рече Алесандро Силвано.
Тешко е да се одржи континуирано сателитско и океанско следење бидејќи нема доволно финансиска поддршка. Без точни, континуирани податоци, ќе биде невозможно да се прилагодиме на промените што претстојат, заклучуваат научниците.
