Ноќното небо наскоро ќе приреди спектакл: од 17 јули до 24 август Земјата повторно ќе минува низ опашката на кометата Swift‑Tuttle, предизвикувајќи го годишниот метеорски дожд Персеиди. Врвот на активноста се очекува во ситните саати од 12 кон 13 август, кога под темно небо можат да се набројат и до 100 ѕвездени трагови секој час .
Кометата‑мајка, широка речиси 26 километри, го обиколува Сонцето еднаш на 133 години. Секое нејзино враќање остава „магистрала“ од честички што нашата планета ја пресекува секое лето. Кога тие зрнца, поголеми од песок, а помали од орев, ќе удрат во атмосферата со брзина над 200 000 км/ч, се палат и цртаат долги светлечки линии – типичниот потпис на Персеидите.
Како да ги гледате од Македонија и Балканот
Најдобро е да се оддалечите од градските светла, да легнете на грб и да ѝ дадете на темнината барем 20 минути за очите да се навикнат. Не ви требаат телескопи ниту двогледи – човековото око фаќа најширок агол. Персеидите „излегуваат“ од соѕвездието Персеј на северо‑исток, но погледот раширете го низ целото небо: ѕвездопадот е насекаде.
Зошто токму Персеидите важат за „кралици“ на метеорските дождови?
Нивните траги често се обоени во зеленикава или виолетова светлина, а не се ретки ниту огнени топки – поголеми фрагменти што светат посилно од Венера. Средината на август нуди и уште една предност: топли ноќи и релативно кратка месечина – оставајќи доволно темнина за астрономски „фаст‑фуд“ до зори.
Италијанскиот астроном Џовани Шапарели прв во 1865 година ја врза орбитата на Swift‑Tuttle со овој летен дожд. Оттогаш Персеидите станаа незаменлив календарски настан за професионални и аматерски набљудувачи, а NASA ги нарекува „најдобрите во годината“ токму поради бројноста и колоритот на метеорите
Доколку облаците и светлосното загадување ви го расипат видикот, следната можност доаѓа тек во декември со Геминидите. Но, Персеидите се нешто посебно: летна, топла и речиси романтична покана, барем еднаш во годината да изгаснете екрани, да го подигнете погледот и да ѝ дозволите на вселената да ви раскаже приказна – со стотина блескави потези во темнината.