Skip to content
Овој граничен мост покриен со снег меѓу две средновековни тврдини во рускојазичниот дел на Естонија би можел да биде местото каде започнува Третата светска војна, пишува Politico. Градот Нарва, стиснат долж границата на Естонија со Русија, е во центарот на напорите да се спротивстави на, како што вели, речиси постојаните провокации од Москва – од заглавување на сателитската навигација до запленување гранични пловци, гласна пропаганда, набљудувачки дронови и означени зуење балони. со симболот „З“ на руските вооружени сили.
„Немаме намера да ја започнеме Третата светска војна, но гледаме постојани обиди да не испровоцираат да направиме нешто што би имало поголемо влијание“, рече Егерт Белитшев, генерален директор на естонската полиција и гранична стража.
Естонските сили во градот Нарва Околу една четвртина од 1,4 милиони жители на Естонија се етнички Руси. Повеќето имаат естонско државјанство и повеќето чувствуваат блиски врски со Естонија, но Кремљ е мајстор за искористување на етничките разлики за да добие посебна улога во заштитата на руската дијаспора. Тоа беше направено во Грузија и Молдавија и беше изговор за инвазијата на Украина.
Постојат стравувања дека Кремљ би можел да игра на истата карта и да се обиде да ја заземе источна Естонија, со нејзиното големо население етнички Руси, а потоа да го испровоцира НАТО да започне глобална војна како одговор. Непостапувањето ќе ја направи одредбата на НАТО за заедничка одбрана во член 5 бесмислена. Рускиот претседател Владимир Путин дури предложи во 2022 година, набргу откако Москва ја започна својата сеопфатна војна против Украина, дека Нарва историски е дел од Русија.
Нарва, третиот по големина град во Естонија, е поблиску до Санкт Петербург отколку Талин. Од околу 56.000 жители, 96 отсто зборуваат руски, а една третина имаат руски пасоши. Опишувајќи го градот како „крајот на слободниот свет“, Белитшев, кој е етнички Естонец, не мисли дека сојузниците на Естонија во НАТО се подготвени за она што може да се случи овде. Околу 900 британски војници се распоредени во земјата како дел од мултинационалните сили на НАТО во воздушната база Тапа западно од Талин. Таму има војници и Франција.
Британската влада вети дека ќе го стави својот борбен тим на 4-та бригада во подготвеност за брзо распоредување. НАТО создаде борбени групи во повеќето источни земји-членки и планира да ги прошири овие групи во Летонија и Литванија. На ова не се обврзаа во Естонија поради недостигот во британската армија, која има на располагање само две оклопни бригади. Ако Русија нападне, малку е веројатно дека силите на НАТО во Тапа, дополнети со естонски активен персонал од 7.700 (зголемен на 43.000 во случај на војна), ќе имаат доволно огнена моќ да ја одбијат офанзивата. Згора на тоа, неодамнешната посета на белгиска делегација се фокусираше на тоа како да се евакуираат нејзините државјани, игнорирајќи ја сериозната дискусија за тоа како може брзо да се испратат војници да го бранат Балтикот, рече Белитшев.
„Не мислам дека свеста е таму до степен до кој ја имаме“, рече тој за сојузниците на неговата земја. „Го немаше во 2008 година (кога Русија ја нападна Грузија), го немаше во 2014 година (кога беше анектиран Крим) и го нема сега… луѓето не ја разбираат вистинската ситуација“.
За Талин, егзистенцијалното прашање е што да прави со неговиот голем сосед на исток. Најмалата балтичка држава веќе троши 3,4 отсто од својот БДП за одбрана, а планира да го зголеми тој удел на 3,7 отсто следната година, многу повеќе од поголемите земји од ЕУ. Стравот во Талин е за тоа што би можело да се случи по завршувањето на војната во Украина и ако Русија користи какво било затишје во борбите за да ја нападне ранливата земја на НАТО. Таа закана ја прави граничната контрола уште поважна: „Кога има инвазија, веќе е доцна“, рече естонскиот министер за одбрана Хано Певкур во Талин.
„Треба да го проучиме системот за рано предупредување и однапред да бидеме јасни дека веднаш ќе реагираме доколку првиот човек ја премине границата“.
Естонија има долго и горчливо искуство како руска колонија. Таа ја врати својата независност дури во 1991 година, по распадот на Советскиот Сојуз, и оттогаш побрза да ги зајакне врските со ЕУ и НАТО. Опасноста од Москва беше истакната во 2014 година, кога офицерот на руската безбедносна служба Естон Кохвер беше киднапиран и затворен од Русија. Тој беше ослободен една година подоцна во размена на затвореници.
„Можеме ли да бидеме сигурни дека такво нешто нема да се повтори? рече Белитшев, стоејќи на мостот на реката Нарва, гледајќи ја неодамна поставената противтенковска одбрана, т.н. „змејски заби“. Белитшев рече дека планот е да се користи технологија за надзор за да се покрие секој метар од 338-километарската граница на Естонија со Русија. Тоа е полесно да се каже отколку да се направи.
Прво, има дел од 77 километри што тече покрај реката Нарва. Отстранувањето на граничните пловци од Русија ова лето предизвика упадите на територијата на Естонија да се зголемат од 18 во претходните две години на 96 оваа година. Без пловечки маркери, естонските чувари имаат проблем да направат разлика помеѓу случајни натрапници и дрски обиди да влезат во ЕУ. „Ако бовите ги нема во реката, тоа предизвикува многу грешки“, рече Белитшев.
Блокирањето на ГПС сигналите од Русија во областа, исто така, го отежнува следењето на авионите или беспилотните летала и откривањето на шверцерите, а исто така ги спречува ренџерите да ги лоцираат локациите во дивината. Јужно од Нарва, границата се протега на 126 километри низ езерото Пејпус пред да се навива на југ за уште 136 километри преку два патни премини кај Коидулау и Лухамау, во близина на местото каде што бил заробен Кохвер, пробивајќи го својот пат низ мочуриштето. Додека влажниот терен е природна бариера во лето, тој се стврднува на ниски температури.
Тоа е како аеродром во зима“, вели Белитшев. „Таму можеш да слеташ авион ако сакаш. Програмата вредна 157 милиони евра е насочена кон зајакнување на заштитата на границите во Нарва. Белитшев рече дека Естонија го гради она што тој го нарекува „ѕид на беспилотни летала“ што користи дигитални системи за да ги блокира непријателските беспилотни летала.
Планот е, исто така, да се распореди полициска резерва од 1.000 безбедносни лица низ целата земја како поддршка во случај на голем инцидент, покрај 29.000 доброволци кои веќе се обучуваат како дел од Естонската одбранбена лига. Зголемувањето на бројот не е лесно во место како Нарва, бидејќи апликантите мора течно да зборуваат естонски и да имаат државјанство за да служат во полициските сили.
„Во овој регион секогаш имаме проблем да најдеме нови полицајци“, рече тој. Внатре во импозантната речна тврдина Нарва, која во различни периоди во изминатите 700 години ја држеле Данците, Германците, Полјаците, Швеѓаните, Русите, Советите, а сега и Естонците, извршната директорка на музејот на градот, Марија Сморжевских-Смирнова. , рече дека е тешко да се бориме со информациската војна на Москва.
Оваа година, Сморжевских-Смирнова беше на удар на интернет поради лансирањето на изложбата наречена Нарва 44, која се занимава со уништувањето на пограничниот град за време на Втората светска војна од страна на советските сили. Кремљ ги обвинува германските трупи кои се повлекуваат за уништувањето, рече таа, но фотографиите кажуваат друга приказна.
Изложбата го налути локалниот совет на Нарва. Тимот Сморжевских-Смирнова, исто така, привлече критики за поставувањето на огромен транспарент на страната на тврдината свртена кон Русија на која пишува „Путин е воен злосторник“ за време на прославите на Денот на победата на Русија во мај.
Естонија се обидува да одржи добри односи со своите етнички Руси и со Москва од почетокот на тензиите. Додека Финска ги затвори сите свои копнени гранични премини со Русија, Естонија го одржува мостот Нарва отворен за пешачки сообраќај, што значи постојан фокус на следење на протокот на луѓе. Незадоволството беше јасно изразено од оние кои се обидуваа да преминат.
На влезот на граничниот премин има долга колона која се криви кон градскиот плоштад додека стотици чекаат на снегот за да преминат во Русија. Патниците кои ја минуваат долгата, ледена патека на мостот во Русија, многумина со големи тркалачки куфери, негодуваат на руски дека естонските власти ги принудиле да чекаат со часови поради незгодните проверки на излезот.
Беличев ги обвини Русите за создавање проблеми во сообраќајот за неговиот тим да изгледа лошо и да предизвика лоши чувства, но додаде дека не е негова работа да го олесни транзитот кон државата „агресор“. „Ако сакате да влезете во Русија, не треба да ви биде удобно“, рече Беличев, според Политико.
