Skip to content
Институтот „Фајнанс тинк“ предупредува дека најновиот ребаланс на Буџетот, наместо да ја олади економијата и да ги натера цените полека да се симнат, го налива огнот на инфлацијата со нови пари. Владата замислила годинава да собере речиси 13 % повеќе даноци, но во првите пет месеци темпото заостанува: во буџетската каса влегле помалку приходи од очекуваното, што покажува дека економијата дише потешко отколку што се претпоставува. За да го закрпи тој јаз, државата посегнува по добивката на Народната банка – еднократен извор што лесно може да пресуши веќе следната година.
Со тие пари не се градат нови патишта, училишта или болници, туку главно се зголемуваат пензиите и платите во јавната администрација, а скока и непрозрачната ставка „стоки и услуги“ што често крие разни договори и трошоци. Така свежите милиони веднаш одат во потрошувачка, ја креваат побарувачката и им даваат нова сила на цените кои и онака тешко се смируваат. Инфлацијата од почетокот на годината изнесува 3,7 % и нема изгледи бргу да спласне, иако Народната банка држи високи камати, а владата замрзна дел од цените на храната.
Капиталните проекти, кои единствени можат да донесат нова вредност и работни места, остануваат на хартија: до мај реализацијата е едвај една петтина од планираното. Аналитичарите веќе нагаѓаат дека токму овие инвестиции први ќе бидат жртвувани ако на крајот од годината даночните приходи не се остварат. Така, државата ја задоволува сегашната потрошувачка, но ја одлага иднината што треба да ја поткрене продуктивноста и стандардот.
Резултатот е парадоксален: пензионерите и администрацијата добиваат покачувања сега, но сите граѓани плаќаат преку поскапа кошничка, а државата пропушта шанса да инвестира во проекти што би ја направиле економијата посилна. Наместо да стегне ремен додека цените не се вратат во нормала, фискалната политика додава товар врз монетарните мерки и го продолжува периодот на скапо живеење.
