САД се закануваат дека ќе го затворат Starlink доколку Украина не ги предаде критичните минерали

Американските преговарачи вршат притисок врз Украина да го отстапи пристапот до нејзините критични минерали, дури и сугерираат можност да се забрани пристапот до виталниот сателитски интернет Starlink, објави Ројтерс, цитирајќи три извори запознаени со преговорите.

Според овие извори, прашањето за продолжување на користењето на Starlink, која е во сопственост на компанијата SpaceX на Илон Маск и обезбедува клучна интернет конекција за украинската војска, беше покренато за време на разговорите меѓу американските и украинските официјални лица откако украинскиот претседател Володимир Зеленски го отфрли првичниот предлог на американскиот министер за финансии Скот Бесент.

Темата е повторно отворена во четвртокот за време на средбата меѓу специјалниот претставник на САД за Украина, Кит Келог и Зеленски, потврди еден од изворите запознаени со преговорите. Според него, Украина е информирана дека се соочува со итно исклучување на услугите на Starlink доколку не постигне договор за експлоатација на критичните минерали.

„Украина се потпира на Starlink. За нив тоа е како ѕвезда водилка“, вели истиот извор. „Губењето на Старлинк би било огромен удар.

Зеленски досега ги отфрли барањата на администрацијата на претседателот Доналд Трамп Украина да предаде минерали во вредност од 500 милијарди долари како начин да му отплати на Вашингтон за воената помош, велејќи дека САД не понудиле конкретни безбедносни гаранции за возврат.

Во петокот, Зеленски рече дека тимовите на САД и Украина работат на постигнување договор, додека Трамп рече дека очекува договорот наскоро да биде потпишан.

На почетокот на војната, САД итно испратија илјадници терминали Starlink во Украина за да ги заменат уништените комуникациски системи. Иако во тоа време беше поздравен како херој во Украина, Маск подоцна го ограничи пристапот до Старлинк барем еднаш, есента 2022 година, откако стана покритичен за справувањето со војната од страна на Киев.

Американските пратеници се поделени околу напорите на Трамп за брзо завршување на војната во Украина, додека некои изразија загриженост поради потезите на Маск за нагло намалување на бројот на федерални работници и затворање на одредени владини агенции.

Мелинда Харинг, висок соработник во Атлантскиот совет, рече дека Старлинк е клучен за употребата на беспилотни летала во Украина, кои се суштински дел од нивната воена стратегија.

„Губењето на „Старлинк“ би било пресвртница“, истакна Харинг, додавајќи дека Украина во моментов има паритет со Русија во однос на употребата на беспилотни летала и артилериски гранати. Киев има широк спектар на беспилотни летала, вклучувајќи поморски и извидувачки авиони и беспилотни летала со долг дострел.

Минатата есен, Украина ја навести можноста да го отвори својот критичен сектор за минерали за инвестиции од сојузниците, како дел од „победничкиот план“, кој ќе ја стави во посилна преговарачка позиција и ќе ја принуди Москва на мировни преговори.

Трамп ја поддржа идејата, изјавувајќи дека сака Украина да ги снабдува САД со ретки метали и други минерали во замена за финансиска поддршка за војната.

Сепак, Зеленски минатата недела го отфрли конкретниот предлог на САД според кој Вашингтон и американските компании добиваат 50 отсто од критичните минерали во Украина, вклучувајќи графит, ураниум, титаниум и литиум, клучна компонента во батериите на електричните автомобили.

Оттогаш, односите меѓу двајцата лидери се влошија. Трамп во средата го нарече Зеленски „диктатор без избори“, откако украинскиот претседател рече дека Трамп е „заробен во руска дезинформативна мрежа“ – мислејќи на претходната изјава на Трамп дека Украина ја започна војната, пренесува Ројтерс.