Skip to content
Во 2024 година, светот забележа рекордни загуби на шуми, со загуби од 6,7 милиони хектари примарни тропски шуми, двојно повеќе од претходната година. Овој драматичен пораст беше предизвикан од климатските промени, додека пожарите, кои уништија пет пати повеќе шуми отколку во 2023 година, станаа главна причина.
Уништување на шумите
Европската комисија во средата објави 12-месечно одложување на имплементацијата на законот за уништување на шумите, како одговор на притисокот од глобалните партнери и индустријата, кои се пожалија на недостиг на подготвеност да се усогласат со законот навреме.
Во 2024 година, светот забележа рекордна загуба на шуми, поттикната од катастрофалното зголемување на пожарите предизвикани од климатските промени.
Според новите податоци од лабораторијата GLAD на Универзитетот во Мериленд, објавени преку платформата Global Forest Watch на Светскиот институт за ресурси (WRI), само загубата на примарните тропски шуми достигна 6,7 милиони хектари минатата година – двојно повеќе отколку во 2023 година и површина речиси со големина на Панама.
Тоа значи дека светот губеше околу 18 фудбалски игралишта на секои 18 минути.
За прв пат откако се води евиденција, пожарите, а не земјоделството, беа главната причина за губење на шумите, одговорни за речиси половина од вкупната штета. Само во 2024 година, пожарите уништија пет пати повеќе тропски шуми од претходната година. Латинска Америка беше особено тешко погодена.
Вкупно, овие пожари произведоа 4,1 гигатони емисии на стакленички гасови – повеќе од четири пати повеќе од вкупните емисии од воздушниот сообраќај во 2023 година.
„Ова ниво на загуба на шуми не наликува на ништо што сме го виделе во повеќе од 20 години собирање податоци“, рече Елизабет Голдман, ко-основач на платформата Глобал Форест Воч на Светскиот институт за ресурси (WRI).
Како што рече таа, ова е глобален црвен аларм – колективен повик за акција за секоја земја, секоја компанија и секој поединец кој се грижи за животот на планетата.
„Нашите економии, нашите заедници, нашето здравје – ништо од тоа не може да опстане без шуми“, посочи таа.
Екстремните временски услови ги влошија пожарите во тропските шуми во 2024 година
Иако шумските пожари се природен феномен во некои екосистеми, во тропските региони тие најчесто се предизвикани од човечко дејство, тие најчесто се намерно поставени за да се исчисти земјиштето за земјоделство или да се прошири обработливото земјиште.
Според извештајот на Глобал Форест Воч, 2024 година била најтоплата година досега, обележана со екстремни временски услови како што е широко распространета суша, дополнително влошена од климатските промени и феноменот Ел Нињо.
Некои земји, особено во Латинска Америка, ја претрпеа најтешката суша во историјата, што дополнително го влоши интензитетот и неконтролираноста на пожарите во многу делови од светот.
Иако некои шуми можат да закрепнат по пожар, зголемениот притисок поради претворањето на земјиштето во земјоделски површини, заедно со климатските промени, сериозно го попречуваат обновувањето на шумските екосистеми. Овие околности создаваат затворен круг во кој се зголемува веројатноста за идни пожари.
Кои земји изгубија најмногу шуми во 2024 година?
Според податоците, Бразил ги загубил најголемите површини со тропски шуми во 2024 година, што претставува 42% од вкупната глобална загуба на тропските примарни шуми.
Пожарите, поттикнати од најтешката суша во историјата на земјата, се одговорни за 66% од вкупната загуба на шумите во Бразил. Другите фактори, како што се сојата и сточарството, се зголемија за 13%, но сè уште се под нивото забележано во претходните децении.
„Бразил постигна напредок за време на претседателот Лула, но заканата за шумите останува сериозна“, предупредува Маријана Оливеира, директорка на Програмата за шуми и користење на земјиштето во WRI Бразил.
