Иако ракот на помлада возраст е сè уште поредок, бројот на случаи кај луѓето под 50 години е сепак во пораст, според новото американско истражување.
Иако дијагнозите за рак се во пораст кај помладите луѓе, стапката на смртност не е зголемена за повеќето видови на рак, покажа студијата.
Ракот пред 50-тата година е редок, но во пораст, а истражувачите сакаат да откријат зошто.
Новото американско владино истражување дава досега најцелосна слика за ракот со рана појава, откривајќи дека најголемите зголемувања се кај ракот на дојка, колоректалниот карцином, ракот на бубрезите и ракот на матката.
Научниците анализираа податоци кои вклучуваа повеќе од два милиони дијагнози на рак кај луѓе на возраст од 15 до 49 години помеѓу 2010 и 2019 година во САД.
Од 33 типа на рак, 14 имале зголемување на стапката на инциденца кај барем една помлада возрасна група.
Според истражувањето објавено во четвртокот во списанието Cancer Discovery, околу 63 отсто од ракот со рана појава се кај жените.
„Овие обрасци обично одразуваат нешто длабоко што се случува“, вели Тим Ребек од американскиот институт за рак Дана-Фарбер, кој го проучува ризикот од рак и не бил вклучен во истражувањето.
„Треба да финансираме истражување што ќе ни помогне да го разбереме“, додаде тој.
Колку дополнителни случаи на рак имаме?
Истражувачите ги споредија стапките на рак од 2019 година со она што би се очекувало врз основа на стапките од 2010 година.
Ракот на дојката зазема најголем дел од тој примерок на случаи на рак, со околу 4.800 дополнителни случаи. Во меѓувреме, имаше 2.000 повеќе случаи на колоректален карцином, 1.800 повеќе случаи на рак на бубрези и 1.200 повеќе случаи на рак на матка отколку што се очекуваше.
Охрабрувачки, стапката на смртност не се зголеми за повеќето видови на рак кај помладите возрасни лица, иако зголемени стапки на смртност беа забележани за колоректален, матка и рак на тестисите.
Зошто се случува ова?
Објаснувањата ќе бараат повеќе истражување. Големите бази на податоци користени во студијата не вклучуваат информации за факторите на ризик или пристап до здравствена заштита.
Теориите се многубројни, а за крајот на годинава е планирана и голема конференција на која ќе се соберат експерти од оваа гранка.
Познато е дека неколку од овие видови на рак се поврзани со вишокот на телесна тежина, така што една од водечките хипотези е зголемување на стапката на дебелина“, вели водечкиот автор Мередит Шилс од Националниот институт за рак на САД.
Напредокот во откривањето на ракот и промените во упатствата за скрининг би можеле да одговорат за раната дијагноза на некои случаи.
Кога станува збор за ракот на дојката, можно објаснување е трендот дека жените се почесто го раѓаат своето прво дете на постара возраст. Бременоста и доењето се познати фактори кои го намалуваат ризикот од рак на дојка.
Трендот не е ист за сите видови на рак
Ова зголемување не се однесува на сите видови рак.
Кај луѓето помлади од 50 години, стапките на повеќе од десет различни видови на рак се намалуваат, а најголемо намалување е забележано кај ракот на белите дробови и простатата.
Во САД, пушењето цигари е во опаѓање со децении, што се смета дека е главната причина за падот на стапката на рак на белите дробови кај помладите возрасни лица.
Што се однесува до ракот на простата, падот на дијагнозите веројатно е поврзан со новите упатства што ги обесхрабруваат рутинското тестирање на PSA кај помладите мажи, поради загриженост дека тоа може да доведе до непотребен третман.