Skip to content
Шведската компанија „Модвион“ гради ветерни турбини од дрво. Фотографија: Youtube/Modvion
Иако може да се смета дека дрвото како градежен материјал е минато, во 2023 година шведската компанија „Модвион“ покажа дека тоа не е случај кога изгради дрвена ветерна турбина висока 103 метри.
Сега доби сертификат за дизајнот на новата турбина, која ќе биде највисоката таква структура направена од обработено дрво досега – 119 метри.
Проектирана е да носи ветерна турбина од 6,4 мегавати од данската компанија „Вестас“. Станува збор за нов концепт според кој фокусот на компанијата се префрла на изградба на турбини кои треба да достигнат висина од речиси 170 метри до 2027 година.
Инженерското дрво добива обновен интерес како градежен материјал поради неговата цврстина, мала тежина и ниски емисии. Се добива со лепење пилевина, дрвени влакна, па дури и цели плочи со помош на лепак, објавува порталот „IEEE Spectrum“.
Крајниот производ може да биде значително поцврст од обичното дрво, а во одредени димензии би можел дури и да се натпреварува со челик, благодарение на високиот сооднос на цврстина и маса. Покрај тоа, може да се произведува во помали модули, што го олеснува транспортот.
Овој материјал веќе се користи за изградба на центри за податоци, сателити и високи згради, што го покажува неговиот потенцијал.
„Дрвото е оригиналниот високо-перформансен градежен материјал и мислам дека е недоволно искористен во последните 100 години. Кога ќе размислите за тоа, дрвото еволуирало во текот на милиони години за да носи товари и да издржи ветер, па затоа не е тешко да се замисли дека е прилично соодветен материјал за ваков вид на примена“, рече извршниот директор на Модвион, Ерик Долеруд.
Употребата на дрво, исто така, носи големи еколошки придобивки. Според Шведскиот истражувачки институт, изградбата на кули со овој материјал произведува 90 проценти помалку емисии во текот на животниот век во споредба со челикот.
Градежната индустрија е одговорна за речиси 40 проценти од глобалните емисии на CO₂, главно поради употребата на цемент и челик, според Обединетите нации. Сепак, доколку имаше цврсти дрвени конструкции, тоа би можело да придонесе за транзиција кон поодржливи материјали.
Греењето на енергијата од ветер имаше рекордна година во 2024 година, според Глобалниот совет за енергија од ветер. За да се исполнат климатските цели на COP28, глобалниот капацитет за обновлива енергија мора да се зголеми тројно до 2030 година, што укажува на растечки пазар за нови турбини.
Иако челичните турбини можат да се направат од помали сегменти, големиот број на завртки што треба да се инсталираат, проверуваат и редовно да се проверуваат ги прави ваквите дизајни сложени и скапи.
Производот на „Модвион“ директно се натпреварува со челичните конструкции кога станува збор за трошоците, но за турбини повисоки од 150 метри, Долеруд верува дека компанијата би можела да ја достигне и цената.
„Можеби ќе можеме целосно да ја оптимизираме оваа нова технологија кога ќе влеземе во масовно производство, а потоа можеме да се обидеме да се натпреваруваме и на пазарот на челични цевчести конструкции. Но, тоа не е нашата примарна цел во моментов“, рече тој.
