Во која земја на ЕУ се најскапи трошоците за домување

Цените на недвижностите во ЕУ од 2010 до 2023 година се зголемија за 48 отсто, додека трошоците за домување, вклучувајќи ги и кириите, нагло пораснаа во некои земји-членки.

Ова, го покажува најновиот извештај за домувањето во Европа објавен од Евростат.

Според Евростат, граѓаните во Ирска, во 2023 година се соочија со највисоки трошоци за домување, вклучувајќи вода, струја и гас, што е двојно повеќе од просекот на ЕУ.

Второто најскапо место за живеење е Луксембург (86 отсто над просекот на ЕУ), а по него е Данска (80 отсто над) минатата година. Во меѓувреме, луѓето во Бугарија и Полска имаа најевтини трошоци за живот во Унијата, под просекот на ЕУ за 61 и 56 отсто, соодветно.

Анализирајќи ги цените, Евростат објавува дека помеѓу 2010 и 2023 година, трошоците за домување во Ирска двојно се зголемуваат.

Според истражувањето, во истиот периодот трошоците се зголемија уште во 17 земји-членки, додека трошоците се паднати во девет, вклучувајќи ги Грција, Кипар и Шпанија. Трошоците за домување останаа непроменети во Полска.

Додека станбените кризи ги погодуваат различни земји во Европа, вклучително Ирска, Португалија и Шпанија, трендот на зголемување на цените на недвижностите, минатата година малку „застана“ кога цените на недвижностите во Европа паднаа во просек за 0,3 отсто.

Сепак, гледајќи ја пошироката слика, се забележува дека севкупно, цените на недвижностите се зголемија за 48 отсто во просек меѓу 2010 и 2023 година во целата ЕУ, при што најголемите зголемувања се забележани во Естонија (+209 отсто), Унгарија (+191 отсто) и Литванија (+154 проценти). Цените на недвижностите паднаа само во две земји-членки (нема податоци за Грција), Италија и Кипар за -8% и -2%.

Во меѓувреме, трошоците за изнајмување постепено се зголемуваат и изнесуваат вкупно 22 отсто меѓу 2010 и 2023 година, при што речиси сите земји-членки бележат зголемување, освен Грција. Вкупната инфлација во ЕУ за истиот период изнесува 36 отсто.

Сепак, има земји каде цените на изнајмувањето се зголемија далеку над просекот. Во Естонија, каде што е забележан најголем пораст на цените на закупнината, трошокот скокнал +211 отсто, во Литванија има скок од +169 отсто, а кириите во Ирска во истиот период се удвоиле.

Дали се достапни кириите во ЕУ?

Во просек, луѓето во ЕУ минатата година потрошиле околу една петтина (19,7 отсто) од својот расположлив приход за домување, со најголем удел во Грција (35,2 отсто), Луксембург (27,6 отсто) и Данска (25,9 отсто ).

Во Норвешка, Швајцарија и Германија, луѓето трошат приближно една четвртина од расположливиот приход за домување.

За оние кои може да се сметаат за изложени на ризик од сиромаштија во ЕУ, оваа стапка беше значително повисока, во просек 38,2 проценти.

Сепак, има подобрување во процентот на луѓе кои акумулираат долг на хипотеки, кирии или сметки за комунални услуги – оваа стапка во ЕУ се намали на 9,3 проценти во 2023 година од 12,4 проценти во 2010 година, при што само пет земји-членки забележаа одредено зголемување. Сепак, една земја, Грција, значително се издвојува од овој тренд на подобрување, каде речиси половина од населението има одреден долг.

Повеќе од две третини од луѓето кои живеат во домаќинства во ЕУ имале свој дом минатата година.

Има огромни разлики во Унијата кога станува збор за сопственоста на имотот. Во Романија, на пример, повеќе од 95 отсто од населението поседува сопствен имот. Оваа земја е рамо до рамо со Словачка, Хрватска и Унгарија, каде што повеќе од 90 отсто од луѓето ги поседуваат своите домови.

Изнајмувањето е најчесто во Швајцарија и Германија, каде што повеќе од половина од населението е составено од станари.

Во ЕУ, во 2023 година, повеќе од две третини, или 69 отсто од населението го поседувале својот дом, додека останатите 31 отсто живееле во изнајмен простор.