Започна голема меѓународна потрага по огромниот имот на брачната двојка Асад: „Само погледнете сè што купија во Москва!“ 

Никој навистина не знае колку пари поседуваат соборениот сириски диктатор Башар ал Асад и неговото семејство. Најблиската и веројатно најблиската проценка до фактите ја даде Министерството за надворешни работи на САД (Стејт департментот) во извештај до Конгресот за 2022 година. Овде личното богатство на Асад и неговата сопруга Асма беше проценето на веројатно некаде помеѓу 1 и 2 милијарди долари (950 милиони евра и 1,5 милијарди евра). Семејството Асад поседува недвижен имот во Дубаи, Москва и Лондон и има десетици тајни банкарски сметки. На пример, британските медиуми објавија дека кога избила сириската граѓанска војна, властите во Велика Британија ја замрзнале сметката на Асад на која имало 40 милиони фунти (48 милиони евра) во лондонската филијала на меѓународната банка ХСБЦ, пишува Дојче веле. Проценетото лично богатство од 1 милијарда долари е веројатно само мал дел од богатството на семејството Асад. 

Други пошпекулативни проценки сугерираат дека кланот поседува и 200 тони злато и имот во вредност од околу 22 милијарди долари. Некои коментатори дури сугерираат дека скриената мрежа на средства на Асад би можела да достигне вредност од 122 милијарди долари. И сето тоа и покрај тоа што Асад негуваше имиџ на „човек од народот“. Така, граѓаните од нивното соседство изјавија за Вашингтон пост дека семејството возело обични автомобили и посетувало обични училишта. Информациите за парите и средствата запленети од властите и судските случаи во кои се вклучени членови на семејството, како што е братучедот на Асад, Рами Маклуф, се дополнителни индикации за тоа колку пари диктаторот и неговите пријатели изнудиле од сириската економија. 

На пример, додека не се распаднал со кланот, се верува дека роднината на Асад, Рами, бил најбогатиот човек во Сирија по самиот Башар Асад. Неговото богатство се проценуваше помеѓу 5 и 10 милијарди долари. Друг роднина на Маклуф, Хафез, имал банкарска сметка со околу 3,2 милиони долари замрзнати од швајцарските власти во 2016 година поради сомневање за перење пари. И во 2017 година, шпанските и француските власти запленија имот во вредност од околу 600 милиони евра што му припаѓаше на вујкото на Асад, Рифат Асад. Ова вклучува хотели, ресторани и други имоти. 

Како всушност Асадите ги „заработиле“ парите? „Асадите се директно или индиректно вклучени во речиси секоја голема економска операција во земјата“, се вели во извештајот на американскиот Стејт департмент за 2022 година. „навидум легитимни корпоративни структури и непрофитни субјекти“. 

 „Поради неговото (на Асад) неспорно влијание врз јавниот сектор како шеф на државата, тој има неконтролирана моќ да управува и да го насочува и  државниот бизнис кон компаниите што ги контролира преку неговите деловни фронтови“, сирискиот политички економист Карам Шар и политикологот Стивен Хејдеман, ова го објасни во труд од 2024 година, за институцијата Брукингс. 

Еден наведен пример тие опишаа како компанија управувана од двајца пријатели на Асад добила владин договор за одржување и реновирање на двете најголеми електрани во Сирија. Во последниве години, Асад ја консолидираше својата контрола над изворите на приходи, продолжија Шар и Хејдеман, при што самиот диктатор очигледно се обидуваше да го собере богатството на сојузниците и членовите на семејството за себе. 

Неодамна беше откриено дека режимот на Асад стои зад зголеменото производство и трговија на метамфетаминот Каптагон кој предизвикува голема зависност. 

Што се случи со богатството на кланот Асад? 

Јасно е дека Башар Асад набрзина ја напуштил Сирија и дека, како што пренесува агенцијата Ројтерс, повикувајќи се на сведоци, тој дури и на некои од своите најблиски соработници или семејството не им кажал дека оди. Неговата сопруга која се лекува од рак веќе била во Русија со трите деца.

Извештаите за избрзаното излегување, проследени со видеа снимени од Сиријци кои подоцна влегле во палатите и канцелариите на Асад, покажуваат дека семејството оставило многу зад себе, вклучувајќи фенси мебел, дизајнерски производи и гаража полна со луксузни автомобили, вклучувајќи Ферари, Ламборџини и Ролс Ројс. Но, Асадите нема да имаат празни џебови во Русија. 

„Она што следи е потрага по средства на режимот на меѓународно ниво“, изјави за Вол Стрит Журнал оваа недела Ендрју Талер, поранешен функционер во Белата куќа, кој претходно работеше на идентификување на имотот на семејството Асад. 

„Тие имаа многу време пред револуцијата да ги исперат своите пари. Секогаш имаа план Б и сега се добро опремени за егзил. Оваа недела, британскиот дневен весник „Фајненшл тајмс“ објави дека меѓу 2018 и 2019 година, сириската централна банка доставила готовина во вредност од 250 милиони долари на аеродромот „Внуково“, југозападно од Москва. 

„Необичните трансфери од Дамаск нагласуваат како Русија, клучниот сојузник на Асад кој му даде воена поддршка за да го продолжи неговиот режим, стана една од најважните дестинации за сириската готовина бидејќи западните санкции го истиснуваат од финансискиот систем“, пишува дневниот весник. „Фајненшл тајмс“ претходно објави и дека Асадите поседуваат најмалку 18 луксузни станови во Москва. Поголемото семејство, исто така, купило дополнителни средства во Русија помеѓу 2018 и 2019 година, се вели во истиот извештај. Како напредува истрагата? Дури и ако Асадите имаа само мал дел од богатството што им го припишуваат различни организации, бројките сè уште се неверојатни во споредба со економската состојба на обичните Сиријци. 

Од почетокот на граѓанската војна, сирискиот национален приход или бруто домашниот производ (БДП) падна на околу 9 милијарди долари и се чини дека дополнително ќе се намалува во 2024 година, според најновите пресметки на Светска банка. 

„Почнувајќи од 2022 година, сиромаштијата влијае на 69 отсто од населението, што е еквивалентно на околу 14,5 милиони Сиријци“, забележаа истражувачите од Светска банка. 

Како резултат на тоа, имаше повици од некои сириски организации за човекови права да се најде и врати богатството на Асад. На пример, 40 милиони британски фунти на споменатата замрзната сметка на HSBC во Лондон, која порасна на 55 милиони фунти благодарение на каматата, пишува Дојче веле.