Бугарија се соочува со жестока политичка криза откако десетици илјади граѓани синоќа излегоа на улиците во Софија да го изразат незадоволството од Предлог-буџетот за 2026 година. Протестите, кои траеја до доцна по полноќ, доведоа до еден од најдраматичните пресврти во бугарската политика во последните години: лидерот на ГЕРБ, Бојко Борисов, му нареди на премиерот Росен Жељасков да го повлече буџетот.
Борисов: „Овој буџет се повлекува“
Во кулоарите на парламентот, Борисов јавно соопшти дека му наложил на премиерот и на водството на партијата да го стопираат процесот на усвојување на буџетот, иако истиот веќе беше поминал на прво читање.
„Утрово го собрав раководството, премиерот и министерот за финансии. Им кажав дека овој буџет се повлекува. Додека не се договориме – работиме со стариот“, изјави тој.
Лидерот на ГЕРБ додаде дека дел од барањата на демонстрантите се „логични“, и дека дури и протест на едно лице треба да биде слушнат.
Масовни протести и блокада на парламентот
Организаторите на протестот – Продолжуваме со промената – Демократска Бугарија – најавија блокада на парламентот, поради што беше закажана вонредна седница на буџетската комисија во раните утрински часови.
Но, стравот на пратениците дека нема да можат да ја напуштат зградата се реализира делумно: повеќемина не успеале да излезат по 18:30 часот, иако беше испратен познатиот „бел автобус“, симболичен потсетник на драматичните настани од јули 2013 година, кога автобусот со блокирани пратеници беше нападнат со камења од демонстрантите.
Според воздушни снимки, во центарот на Софија се собрале околу 70.000 луѓе, што го прави протестот еден од најмасовните во последната деценија.
Еврозоната – следна дилема
Новинарите го запрашаа Борисов што ќе се случи со влезот на Бугарија во еврозоната доколку не биде усвоен нов буџет до крајот на годината.
„Ако до Нова година не се усвои нов буџет, влегуваме со 1/12 од стариот. Нема ништо фатално“, рече тој, додавајќи дека поранешниот министер Асен Василев „веќе го направил истото во минатото“.
Што следува?
Иако сметките за Фондот за здравство и социјално осигурување беа усвоени на второ читање, иднината на државниот буџет за 2026 останува неизвесна.
Пленарното усвојување, планирано за денес, најверојатно ќе биде одложено додека владата не ги преразгледа параметрите кои ги разгореа протестите.
Соочена со притисок и од улицата и од страна на сопствената партија, бугарската влада влегува во најтурбулентниот момент од почетокот на мандатот – со отворено прашање дали ќе успее да најде компромис што ќе ги смири и граѓаните и политичките актери.

