Хрватска ги собира работниците од цел Балкан со високи плати кои не се паметат

Един Салиспахиќ од Сараево наскоро заминува во Хрватска на сезонска работа и тоа за прв пат. Како што вели, договорот со работодавачот е сериозен и коректен. Тоа е шанса што не сака да ја пропушти, пишува во репортажата на српски Телеграф.

• Го избрав угостителството, бидејќи сум комуникативен, познавам луѓе и едноставно ја сакам таа динамична средина – постојан контакт со гости, тимска работа и нешто ново секој ден. Имајќи ја предвид економската ситуација во нашата земја и фактот дека овде е тешко да се најде стабилна и пристојна платена работа, чувствувам дека немам многу избор. Принуден сум да пробам надвор, макар и само на неколку месеци, да заработам нешто и барем малку да ја олеснам ситуацијата. Почетокот со работа е закажан за крајот на мај, а планирам да останам до почетокот на октомври доколку се оди според планот. Искрено се надевам на најдоброто – дека условите ќе бидат добри, дека ќе стекнам искуство и дека трудот ќе се исплати – изјави Салиспахиќ за „Ослобоѓење“.

Зима во Босна и Херцеговина, лето на Јадранот

Има илјадници слични приказни – некои со години зимаат во Босна и Херцеговина, а во лето работат на Јадранот. За соседите потрагата по работници е уште еден предизвик во сезоната која штотуку започна, а ловот е при крај. Сезонските посетители веќе ги пакуваат куферите.

Во тоа што на соседите им недостига работна сила, локалните работници ја гледаат својата шанса да заработат. Реклами има насекаде. Ги мами сигурно сместување, храна и високи плати. Рецепционери, келнери, готвачи, собарки и чистачки – од заработката, ако имаат среќа и од бакшиш, можат да живеат добар дел од годината без да работат ништо. Оваа туристичка сезона им е на грб и во Хрватска и во Црна Гора.

Според она што се слуша, условите за работа на Јадранот никогаш не биле подобри. На постојани работници им се нудат покачувања, а средношколците веќе бараат работа. Сепак, потребна е претпазливост – се случува работодавците да не го испочитуваат договорот, да додадат повеќе работа, да се префрлат на послабо платено работно место, сместувањето да не е како што ветиле или платата да не е иста секој месец.

За келнерите, платата ретко оди под 1.200 евра, шанкерите можат да заработат од 1.100 до 1.600 евра месечно, а рецепционерите од 1.000 евра нагоре. Голема е побарувачката за готвачи, чии плати се движат од 1.800 до 2.500 евра, додека готвачите можат да заработат многу повеќе.

Во хотелиерството најмногу се бараат собари и собарки, каде платата оди и до 1.400 евра месечно.

• И оваа година, како и претходните, се очекува голем одлив на работна сила. Луѓето најчесто одат во Хрватска и Црна Гора да работат во угостителство и трговија. Оваа година е можеби најинтересна за нашите работници со оглед на зголемувањето на платите и поголемата побарувачка за работници. Најбарани се келнерите и готвачите. Луѓето одат таму каде што им е подобро, каде што платите се повисоки. Во Хрватска платите за осумчасовно работно време се за 100 до 150 отсто повисоки од нашите, во Црна Гора за околу 100 отсто… Луѓето не размислуваат премногу – едноставно си заминуваат, особено што е воведен статус на постојан сезонски работник. Со ова работникот е резервиран за сезоната, а во периодот кога не работи има одредени поволности – изјави за Ослобоѓење Горан Савановиќ, претседател на Синдикатот за трговија, туризам, угостителство на РС.

Тој нагласува дека локалните ресторани не можат да се натпреваруваат со соседите.

– Нема шанси. Нашите работодавци не можат да ги обезбедат тие плати што им се даваат на тамошните работници – експлицитен е Савановиќ.

Елитен туризам

Дубровник „киднапира“ работници од Требиње – не само во текот на сезоната, туку и во текот на целата година. Со оглед на тоа дека Дубровник е оддалечен само триесетина километри, во последниве години таму живеат и работат илјадници луѓе од Требиње, а некои секое утро одат на работа.

• Преговорите за сезонска работа завршија. Имаме специфична ситуација бидејќи сме блиски и многу луѓе работат во Дубровник во текот на целата година. Тие обично се враќаат дома навечер. Секако, во сезоната е засилено и се е веќе договорено. Локалните работодавачи не можат да се натпреваруваат со оние од Дубровник, но не можат ниту сите работодавци во Хрватска. Во Дубровник на работа доаѓаат луѓе од Славонија. Има елитен туризам, цените се високи, па заработката е подобра. Сепак, не е лесно да се патува секој ден, а носи проблеми, па не секој одлучува да оди – зависи во која фаза од животот се наоѓа, дали има семејство или не. Не си оди секој што може – изјави Веселин Савиќ, директор на Стопанската комора Требиње.