Најголемата приватна нафтена компанија во Русија, Лукоил, која е сопственик на бугарската рафинерија Лукоил-Нефтехим, е ставена под санкции од САД, објавија бугарски БГНЕС.
Одлуката ја објави американскиот министер за финансии, Скот Бесант. Санкциите беа воведени еден ден откако беше откажана планираната средба Трамп-Путин во Будимпешта, а Вашингтон изрази разочарување поради недостатокот на напредок во преговорите за прекин на огнот со Москва.
„Со оглед на одбивањето на претседателот Путин да ја заврши оваа бесмислена војна, Министерството за финансии воведува санкции врз двете најголеми руски нафтени компании кои ја финансираат воената машина на Кремљ“, рече Бесант при објавувањето на санкциите, кои покрај Лукоил ќе влијаат и врз најголемата државна нафтена компанија во Русија, Роснефт, на чие чело е блискиот сојузник на претседателот Владимир Путин, Игор Сечин.
Лукоил и Бугарија
Во текот на изминатите две години, многу се зборуваше за продажбата на Лукоил-Нефтехим. Обично за вестите на оваа тема, наведува БГНЕС, се дознаваше од водечките западни публикации, вклучувајќи го и Фајненшл тајмс. Вклучени беа различни купувачи, од финансиски средства од Катар до унгарскиот МОЛ и азербејџанскиот СОКАР.
На почетокот на ноември 2024 година, катарско-британски конзорциум покажа интерес за Лукоил-Нефтехим. Станува збор за Орикс Глобал, контролиран од катарскиот бизнисмен Ганим Бин Саад Ал Саад, и лондонската компанија за трговија со суровини ДЛ Хадсон. Двете компании во тоа време одбија да коментираат. Британското издание напиша дека тие биле омилен и претпочитан кандидат на Лукоил. Рускиот нафтен гигант негираше дека ја продал својата рафинерија во тоа време.
На крајот од минатата година, по посетата на Бугарија, унгарскиот премиер Виктор Орбан го објави интересот на МОЛ за рафинеријата. Веста ја објави лично унгарскиот премиер, еден ден по неговата посета на нашата земја, каде што имаше средби со претседателот Румен Радев и лидерот на најголемата парламентарна партија ГЕРБ-СДС Бојко Борисов.
МОЛ е единствениот кандидат од Европската Унија. За време на разговорите во Бугарија, темата за продажба на Лукоил-Нефтехим беше отсутна.
Аналитичарите предупредуваат дека може да се привлече руско финансирање, бидејќи финансиските можности на МОЛ се ограничени, објавува „Оилпрајс“. Учеството на Орбан треба да предизвика загриженост кај европските власти, кои би можеле да размислат за блокирање на договорот доколку се докажат руските врски. Унгарското сопствеништво на средствата на „Лукоил“ би можело дополнително да го зајакне влијанието на Москва на Балканот.
Според најновите информации, фаворит за купување на најголемата рафинерија за нафта не само во Бугарија, туку и на Балканот е азербејџанскиот државен нафтен и гасен гигант СОКАР, со кој Бугарија има долгогодишни врски. Азербејџанците се клучен снабдувач на околу 1 милијарда кубни метри „сино гориво“ на Бугарија преку интерконекторот со Грција, а без таа конекција диверзификација на гасот е незамислива.
Бугарија е сопственик на „златната акција“
БГНЕС ја пренесе и изјавата на министерот за енергетика Жечо Станков кој коментираше за можната продажба на „Лукоил-Нефтохим“ на азербејџанската компанија.
Тој потсети дека бугарската држава е сопственик на „златна акција“ во рафинеријата „Лукоил-Нефтохим“ во Бургас и можноста да назначи еден од членовите на Надзорниот одбор. „Од извештаите што ги добив од Надзорниот одбор, темата за продажба на рафинеријата никогаш не била разгледувана. Ова во никој случај не значи дека матичната компанија не презела мерки за продажба на својата подружница без да ја извести. Нема информации за такви активности во Министерството за енергетика“, рече министерот Станков.
Тој ги увери пратениците во бугарскиот парламентарен Комитет за енергетика дека државата презела сите мерки за заштита на националниот интерес. „Рафинеријата Бургас е стратешки објект, кој гарантира безбедност на снабдувањето со гориво во Бугарија. Постои механизам за проверка усвоен од Советот на министри, на чие чело е вицепремиерот Томислав Дончев, а во кој членуваат заменик-министрите за енергетика. Неговата цел е доколку сопственикот на таков или сличен стратешки објект започне продажба, државата да може да провери дали купувачот не е од европско потекло. Овој скрининг 100% ја гарантира невозможноста компании од Русија и Белорусија да поседуваат вакви стратешки објекти на територијата на Бугарија и Европа“, објасни министерот за енергетика.