Skip to content
Лидерите на Европската унија на самитот во Брисел потврдија дека Унијата ќе продолжи да ги поддржува земјите од Западен Балкан во спроведувањето на реформите на нивниот пат кон членство. Во заклучоците на Европскиот совет се нагласува дека проширувањето е процес базиран на заслуги и реверзибилен.
Покрај темите за Западен Балкан, на самитот беа усвоени заклучоци за Блискиот Исток, одбраната и безбедноста, миграцијата, конкурентноста, енергијата и други прашања. Меѓутоа, не беше постигнат договор за нов пакет санкции против Русија, а изјавата за Украина ја поддржаа 26 од 27 земји-членки.
Во делот посветен на Западен Балкан, се наведува дека ЕУ ќе продолжи тесна соработка со земјите од регионот и ќе ги поддржува нивните реформски напори.
„Европскиот совет останува посветен на унапредување на постепената интеграција меѓу ЕУ и регионот во текот на целиот процес на проширување на реверзибилен и базиран на заслуги начин. Иднината на Западен Балкан е во ЕУ“, стои во заклучоците.
Во изјавата за Украина, која ја поддржаа сите земји освен Унгарија, лидерите повикаа на зголемена воена помош за Украина и изразија поддршка за нејзината кандидатура за членство во Унијата. Истакнато е дека е важно да ѝ се испорачаат повеќе системи за воздушна одбрана, против беспилотни летала и муниција од голем калибар, како и да се поддржи украинската одбранбена индустрија и соработката со европската одбранбена индустрија.
ЕУ ќе продолжи да ѝ обезбедува финансиска помош на Украина, со 30,6 милијарди евра оваа година, од кои веќе се исплатени 10,5 милијарди.
„ЕУ останува цврста во својата поддршка на патот на Украина кон членство во ЕУ“, се вели во документот, пофалувајќи ги реформите што Украина ги спроведе „во исклучително предизвикувачки околности“.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека Украина ги исполнила условите и заслужува да го отвори првиот кластер во преговорите за пристапување.
Европскиот совет повика на „целосен, безусловен и итен прекин на огнот“ и ја повика Русија да „покаже вистинска политичка волја за прекин на агресивната војна, да се согласи на таков прекин на огнот и да се вклучи во значајни преговори“.
Исто така, беше повикан Советот на ЕУ да усвои нов пакет санкции против Русија, особено против „сенката на флотата“ што Русија ја користи за заобиколување на постојните санкции.
Словачкиот премиер Роберт Фицо изјави дека нема да ги поддржи санкциите и ќе побара одложување на гласањето додека не се разгледаат загриженоста за снабдувањето со руски гас по 2027 година.
Во заклучоците за енергијата, Европскиот совет ја нагласи важноста на безбедноста на снабдувањето, пристапноста и правната сигурност и повика на решавање на загриженостите на земјите-членки во духот на солидарност. Особено се земаат предвид земјите без излез на море.
Лидерите на ЕУ ја осудија тешката хуманитарна ситуација во Газа, повикувајќи на итно прекинување на огнот и безусловно ослободување на сите заложници. Европскиот совет го повика Израел целосно да ја укине блокадата на Газа и да овозможи непречен пристап и дистрибуција на хуманитарна помош.
Претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, изјави дека хуманитарната ситуација во Газа е катастрофална и дека човековите права се кршат. Додаде дека министрите за надворешни работи на ЕУ ќе разговараат за следните чекори во јули.
Европскиот совет го поздрави прекинот на огнот во конфликтот меѓу Израел и Иран и повика на воздржаност и почитување на меѓународното право, нагласувајќи дека на Иран не смее да му се дозволи развој на нуклеарно оружје.
Во делот за одбраната, Европскиот совет ја нагласи потребата Европа да стане посуверена и подобро опремена да се справува со заканите, како и потребата за зголемување на трошоците за одбрана до 5% од БДП, согласно обврските преземени на Самитот во Хаг.
Истакна важноста на хармонизацијата на барањата, стандардизацијата и заедничката набавка, како и понатамошна интеграција на европскиот пазар на одбрана.
Претседателот Коста нагласи дека е потребно порационално и поефикасно инвестирање преку градење заеднички европски одбранбен систем што ќе ја одврати агресијата.
Во заклучоците, Европскиот совет го поддржа предлогот на Европската комисија Бугарија да го усвои еврото од 1 јануари 2026 година и го повика Советот на ЕУ брзо да ги усвои релевантните предлози.
