Skip to content
Високата претставничка за надворешна политика и безбедност на ЕУ, Каја Калас, од денеска до среда, 9 април, е во прва посета на Западен Балкан која ги опфаќа Црна Гора, Албанија и Босна и Херцеговина. Посета на Северна Македонија, Србија и Косово не е планирана, иако досегашната практика на сите високи претставници за надворешна политика, најчесто, беше да ги посетат сите главни градови при посетата на регионот на Западен Балкан.
Покрај Северна Македонија, од агендата на турнејата по Западен Балкан се изоставени и Белград и Приштина, но се претпоставува дека ќе бидат на втората турнеја од посетата на Каласова на Западен Балкан.
Можна претпоставка е дека во однос на Белград Калас ќе го чека изборот на новата влада во Србија, исполнувањето на обврските што Александар Вучиќ ги презеде во Брисел, при неговата последна посета, но и разрешувањето на социјалната криза во Србија која трае речиси пет месеци.
Среќко Ѓукиќ, дипломат од кариера во Србија, смета дека е можно Белград е изоставен од агендата на Каја Калас, заради неодамнешната посета на Вучиќ во Брисел на покана на Урсула фон дер Лајен и Коста.
И Бранка Латиновиќ, потпретседател на Форумот за меѓународни односи на Европското движење во Србија, забележува дека е впечатливо што во најавената програма за првата посета на Каја Калас на регионот не е предвидена посета на Србија, Северна Македонија и Косово. Токму таа укажува дека практика на поранешните високи претставници за надворешна политика, била при посетата на регионот на Западен Балкан да ги посетуваат сите главни градови.
Таа забележува дека е забележливо дека, овојпат, таа практика се менува. Покрај Белград, не е предвидено да се посетат ниту Скопје, ниту Приштина. Тоа веројатно ќе биде програмата на вториот дел од гостувањето, кое ќе се случи нешто подоцна.
„Мотивите за посетите на споменатите дестинации се различни. Фокусот е на Босна и Херцеговина, поради сложената и нестабилна ситуација и случајот Додик, како и посебната одговорност на ЕУ за Босна и Херцеговина“, забележува Латиновиќ.
Според неа, посетата на Србија е планирана за вториот дел од турнејата низ регионот, веројатно поради две причини: избор на нова влада и исполнување на обврските што ги презеде Александар Вучиќ во Брисел, при последната посета.
„Можно е меѓу тие причини да се и студентските протести и протестите на граѓаните, како и очекувањата дека владата ќе изнајде решенија со цел да се постигне договор и да се создадат услови за прекин на тие протести. Исто така, можно е да се чека избор на нова влада во Приштина, со цел да се создадат услови за подинамично и поефективно продолжување на дијалогот меѓу Белград и интервјуираните од Приштина“, објаснуваат од Данска.
Забележливо е, како што вели, дека во првиот дел од посетата на регионот Каја Калас ќе се сретне со претставници на граѓанското општество.
„А во Албанија ќе им се обрати и на студентите, што само ја потврдува важноста што ЕУ им ја придава како незаменливи столбови на демократијата во едно општество“, вели Латиновиќ.
И додека се познати причините зошто Калас не го вклучила Белград и Приштина во својата агенда за нејзината прва посета на Западен Балкан, останува нејасно зошто Скопје не е вклучено на оваа мини турнеја на високата претставничка за надворешна политика и безбедност на ЕУ.
Последна посета на висок претставник на Европската Комисија Македонија имаше во октомври минатата година кога во посета на Скопје, во рамките на четиридневната туренеја, дојде Урсула фон дер Лајен. Таа во нашата земја се задржа самон два часа.
