Американски бизнисмени: Не боли тоа што ни го прави Трамп – Ја напуштивме Кина сега високи царини има за Виетнам, Тајван и Индија

Најновите тарифи што ги воведе поранешниот американски претседател Доналд Трамп доживеаја голем удар за бројни компании кои со години работеле на диверзификација на своите ланци на снабдување надвор од Кина. Одлуката да се воведат високи царини на стоката од повеќе десетици земји, вклучувајќи ги Виетнам, Тајван и Индија, ја доведува во прашање исплатливоста на стратегијата позната како „Кина плус еден“, со која многу производители се обидувале да ја намалат зависноста од кинескиот пазар.

Стив Гринспон, директор на американската компанија Honey-Can-Do International, која произведува домашни потребштини за малопродажни ланци како Walmart, Target и Amazon, започна да ја пренесува производството од Кина во Виетнам уште за време на првиот мандат на Трамп. Додека претходно околу 70% од нивните производи доаѓале од Кина, тој удел сега паднал на помалку од една третина.

Меѓутоа, новите царини на Виетнам и Тајван ги погодиле компаниите кои инвестирале значителни средства за премествување на производството.

„Тоа нè уништува. Разочарани сме, фрустрирани сме, повредени сме. Како американска компанија, боли нас што нам тоа ни го прави нашата влада и Трамп“, вели Гринспон. Повратокот на производството во САД не е опција поради високите трошоци за работа и недостаток на инфраструктура, додава тој.

Трамповите тарифи сега опфаќаат минимална стапка од 10% за стоката од сите земји, со значително повисоки стапки за поединечни азиски економии – 26% за Индија, 32% за Тајван, 46% за Виетнам, па сè до драконски 104% за кинескиот увоз.

Професорот од Корнел, Есвар Прасад, оцени дека овие мерки сериозно ја поткопале стратегијата за преместување на производството од Кина во земји со пониски тарифи. „Логиката на глобалните ланци на снабдување – намалување на трошоците и зголемување на ефикасноста – сега е целосно нарушена“, истакнува тој.

Стручњаците предвидуваат дека дел од компаниите сепак ќе чекаат разврска на билатералните преговори помеѓу САД и погодените земји пред да донесат нови одлуки за промените во производството. Додека некои лидери веруваат дека царините ќе се ублажат во замена за подобри трговски услови, други предупредуваат дека повеќето досегашни инвестиции може да бидат залудни ако царините останат на сила.

И покрај најавите на Трампова администрација дека тарифите ќе помогнат во враќањето на производството во САД, стручњаците нагласуваат дека станува збор за долгорочен и скап процес кој не може да се спроведе брзо, особено во технолошки индустрии. Пример за тоа е Apple, чиј партнер Foxconn со години се обидува да воспостави производство на најнапредните модели на iPhone во Индија, со бројни предизвици.

Иако некои претпријатија можат да ја пренесат дел од производството во „пријателски земји“ како Мексико или Полска, многумина ќе одлучат да „преживеат“ во наредните години во надеж дека трговската политика на САД ќе се промени по изборите.

Денеска на сила стапија царините кои ги најави американскиот претседател Доналд Трамп на 3 април. Овие царини опфаќаат околу 60 земји, вклучувајќи ја и Македонија.