Да се потсетиме зошто САД го забрани ТикТок

Американските власти постојано предупредуваа дека TikTok ја загрозува националната безбедност бидејќи кинеската влада може да го користи како средство за шпионирање на Американците или тајно влијание врз американската јавност преку засилување или потиснување на одредена содржина, објаснува Си-Би-Си њуз во својата анализа за причините зошто САД донесе одлука да ја забрани апликацијата.

Загриженоста е оправдана, велат тие, бидејќи кинеските закони за национална безбедност бараат од организациите да соработуваат со собирање разузнавачки информации. Директорот на ФБИ, Кристофер Вреј, минатата година им кажа на членовите на Комитетот за разузнавање на Претставничкиот дом дека кинеската влада може да ги компромитира уредите на Американците преку софтверот на ТикТок или преку други слични апликации под контрола на Кина.

Во перидот кога Конгресот ја презеде иницијативата за донесување на законот со кои компанијата што стои зад ТикТок, Бајт Денс во требаше или да биде купена од американска фирма или да биде забранет во април 2024 година, пратеникот Мајкл Мекол, републиканец од Тексас, ја спореди апликацијата со „шпионски балон во телефоните на Американците“. Сенаторот Крис Кунс, демократ од Делавер, рече дека до пратениците на брифинзите добиле уверливи аргументи дека ТикТок „собира и споделува податоци на начини кои не се добро усогласени со американските безбедносни интереси“.

Зошто тоа е безбедносна закана? Републиканскиот сенатор Џош Хејли од Мисури изјави во петокот. „Ако моментално го имате TikTok на вашиот телефон, тој може да следи каде се наоѓате, може да ги чита вашите текстуални пораки, може да ги следи вашите притискања на тастатурата. Има пристап до записите на вашиот телефон“.

Ако кинеската влада ги добие тие информации, „тоа не е само закана за националната безбедност, тоа е лична безбедносна закана“, рече Хејли.

Во 2022 година, TikTok започна иницијатива позната како „Проект Тексас“ за да ги заштити податоците на американските корисници на серверите во САД и да ги олесни стравувањата на законодавците. Одделот за правда рече дека планот е недоволен бидејќи сепак дозволува некои американски податоци да течат во Кина.

Иако законот за одземање или забрана беше усвоен со двопартиска поддршка, некои пратеници ја критикуваа мерката, согласувајќи се со TikTok дека таа ги нарушува правата на слободата на говорот на Американците.

„Повеќето од причините поради кои владата го забрани беа засновани на обвинувања, а не на докази“, рече во петокот републиканскиот сенатор Ренд Пол од Кентаки. „[TikTok] никогаш не бил суден и прогласен за виновен за споделување информации со комунистичката влада“.

Други ја променија својата песна како што се приближуваше крајниот рок за забрана, вклучувајќи го и Трамп, кој се обиде да ја забрани апликацијата со извршна наредба за време на неговиот прв мандат, која тогашп беше укината во судовите.

„Иронијата во сето ова е што Доналд Трамп беше првиот што посочи дека има проблем“, рече во четвртокот сенаторот Марк Ворнер од Вирџинија, врвен демократ во Комитетот за разузнавање на Сенатот. Ворнер рече дека администрацијата на Трамп „направи одлична работа за да ме убеди мене и преголемите членови на Конгресот“ за ризиците.

TikTok имаше свој ден во Врховниот суд

За време на расправата во Врховниот суд на 10 јануари, адвокатот на TikTok не ги негираше потенцијалните ризици за националната безбедност бидејќи судиите изгледаа дека го критикуваат правниот предизвик на компанијата.

„Мислам дека Конгресот и претседателот беа загрижени дека Кина има пристап до информации за милиони Американци, десетици милиони Американци, вклучително и тинејџери, луѓе во нивните 20-ти, дека тие ќе ги користат тие информации со текот на времето за да развијат шпионски активности, да ги свртат луѓето, да ги уценуваат, луѓе кои една генерација од сега ќе работат во ФБИ или ЦИА или во Стејт департментот“, рече судијата Брет Кавано. „Зарем тоа не е реална проценка на Конгресот и претседателот за ризиците овде?

Ноел Франциско, кој го застапуваше TikTok, одговори: „Јас не ги оспорувам ризиците. Јас ги оспорувам средствата што тие ги избрале“.

Генералниот адвокат Елизабет Прелогар тврди дека TikTok собира „невидени количини“ на лични податоци кои би биле „неверојатно вредни“ за кинеската влада давајќи ѝ „моќна алатка за вознемирување, регрутирање и шпионажа“.

„Со години, кинеската влада се обидуваше да изгради детални профили за Американците, каде живееме и работиме, кои се нашите пријатели и колеги кои се нашите интереси и кои се нашите пороци“, рече таа, наведувајќи ги големите прекршувања на податоците што ги имаат САД и се припишува на Кина во последната деценија, вклучувајќи го и хакирањето на Канцеларијата за управување со персоналот што ги загрози личните информации на милиони федерални вработени.

Одлуката TikTok на Врховниот суд

Во одбраната на законот пред Врховниот суд, Министерството за правда укажа на две главни оправдувања за националната безбедност: спротивставување на кинеското собирање податоци од 170 милиони американски корисници на TikTok и нејзината наводна способност да манипулира со содржината на апликацијата за да ги унапреди своите геополитички интереси.

Едногласната одлука на Врховниот суд беше оправдана од единствениот факт дека Кина, преку апликацијата и нејзината матична компанија, ByteDance со седиште во Пекинг, може да собере огромни количини на информации од американските корисници. Судиите се согласија дека Конгресот не го прекршил Првиот амандман за слобода на говорот со преземање акција за справување со таа закана. Конгресот, се вели, „имаше добра причина да го издвои TikTok за посебен третман“.

Судот се воздржа од поддршка на интересот на владата за запирање на наводната тајна манипулација на содржината од Кина, која администрацијата на Бајден ја наведе како национална безбедносна оправдување за законот.