Дали Оземпик е вистинско „решение“ или опасна замка?

Оземпик (Ozempic) е на пазарот од 2017 година, кога Американската администрација за храна и лекови (FDA) го одобри за третман на возрасни со дијабетес тип 2. Неговата активна состојка, семаглутид, е ефикасна за намалување на нивото на шеќер во крвта и е наменета за долгорочна употреба.

Иако самиот Оземпик не е одобрен за слабеење, семаглутид е. Лекот Wegovy, кој содржи поголема доза на семаглутид, доби одобрение од FDA во 2021 година за хронично справување со тежината. Овие два лека се произведени од истата фармацевтска компанија, но разликите во нивната намена и концентрација создадоа хаос на пазарот.

Првично, Wegovy беше наменет за лица со дебелина и здравствени проблеми поврзани со тежината. Но, откако супермодели и познати личности почнаа да го користат, семаглутид доби невидена популарност. Денес, „Оземпик“ стана општ поим за сите слични лекови што придонесуваат за губење на тежината.

И покрај предупредувањата за неговите несакани ефекти, јавни личности како Опра Винфри и Илон Маск отворено го поддржаа. Ова ја зголеми побарувачката, но истовремено создаде проблеми за пациентите на кои лекот им е најпотребен – бидејќи осигурителните компании сè почесто одбиваат да ги покријат трошоците.

Цените на овие лекови варираат значително. Wegovy, кој е наменет за слабеење, чини околу 1.350 долари месечно, додека Оземпик, кој е за дијабетес, чини околу 892 долари. Но, осигурителните компании често одбиваат да ги покријат овие терапии, тврдејќи дека слабеењето е „козметичка“ потреба, а не медицинска состојба.

Дополнително, лековите со семаглутид не се без ризици. Несаканите ефекти вклучуваат гадење, повраќање, дијареја и запек. Лекарите предупредуваат дека ненадејното прекинување на терапијата може да доведе до поврат на телесната тежина и дополнителни здравствени компликации.

Истражувањата покажуваат дека многу луѓе што ги користат овие лекови не се доволно информирани за нивната правилна употреба. Во 2023 година, во САД биле пријавени скоро 3.000 случаи на предозирање со семаглутид.

Иако дебелината и дијабетесот се почести кај црните и латино пациенти, белите пациенти имаат четири пати поголема веројатност да добијат рецепт за овие лекови. Ова укажува на системски проблеми во пристапот до лекувањето, што дополнително ја продлабочува здравствената нееднаквост.

Оземпик можеби е корисен лек, но дали навистина е „решение“ за слабеење или само уште еден начин за фармацевтските компании и славните личности да профитираат? Додека милиони луѓе бараат помош за своето здравје, трендовите и комерцијализацијата создаваат нови бариери за оние што навистина имаат медицинска потреба.