Долговечни и отпорни: Желките можеби го кријат клучот за лек против рак

Желките, познати по својот долг животен век и бавен метаболизам, би можеле да бидат клучот за откривање на нови терапии против рак, покажува најновата студија објавена во научното списание BioScience.

Иако животните со поголема телесна маса и долг живот обично имаат повисок ризик од рак, кај желките тоа не важи. Според научниците од Универзитетите во Нотингем и Бирмингем, само 1% од желките анализирани во обдукциски извештаи имале рак — значително помалку од цицачите или птиците. Дури и кога се појавуваат тумори, тие речиси никогаш не метастазираат.

Гени што штитат

Истражувачите сметаат дека причината за оваа неверојатна отпорност лежи во комбинацијата од:

• специфични гени што обезбедуваат заштита од рак,
• силни клеточни механизми за поправка на оштетувања, и
• бавен метаболизам кој го намалува клеточниот стрес.

„Очекувавме дека големината и долговечноста на џиновските желки, особено оние од Галапагос и Алдабра, ќе значат и зголемен ризик од рак. Но, нашата анализа покажува дека тоа не е случај. Желките се неверојатно отпорни на рак и претставуваат сè уште недоволно искористен модел за истражување на здравото стареење“, вели д-р Илења Кјари од Универзитетот во Нотингем.

Животен век од 100+ години

Некои видови желки, особено копнените џиновски желки, можат да живеат повеќе од 150 години. Во април 2024 година, една женка од оваа група во Зоолошката градина во Филаделфија стана мајка за првпат — на свои 100 години.

Придонес за науката и за зачувување на видовите

Д-р Хелена Тарнер од Зоолошката градина во Честер истакнува дека ваквите истражувања не само што отвораат врати за медицински пробиви, туку истовремено придонесуваат и за зачувување на загрозените видови.

„Овие животни можеби веќе ги решиле некои од најголемите биолошки предизвици со кои се соочува човекот — како што се стареењето и канцерогените заболувања“, вели д-р Скот Глаборман од Универзитетот во Бирмингем.

Во светот каде што борбата против ракот е еден од најголемите здравствени предизвици, желките би можеле да понудат неочекуван и драгоцен одговор.