Skip to content
Kodukohvikute päevad, преведен како Денови на домашни кафулиња, е врвот на летото на Хиумаи. За време на еден продолжен викенд во август, жителите на овој естонски остров, втор по големина во Балтичкото Море, ги отвораат своите куќи три дена и им нудат на своите соседи домашни колачи, чадена риба и пиво. Со детски смеа и песна, тие го слават своето кратко естонско лето и себеси.
Аве Унгро ја смета оваа прослава на соседството за „исклучително важна“ токму сега, во време на војна. Оваа 44-годишна жена со нејзината шестгодишна ќерка штотуку пристигнала во Кодукохвикуте паусид.
„Тоа помага за единството на нас Естонците: славиме заедно, разговараме, размислуваме за иднината. Врвот на летото на островот е исто толку важен како и обуката за стрелаштво во женската цивилна одбрана“, смета Аве.
Во цивилна одбрана од почетокот на војната во Украина
„Како и повеќето Естонци, бев во шок на 24 февруари 2022 година. Особено поради сознанието дека животот каков што го знаевме повеќе не може да продолжи вака“, рече Аве.
Аве сакаше самата да го обликува овој нов живот, да го подготви своето семејство, својот остров и својата земја за можен руски напад – накратко: да направи нешто корисно за Естонија и за себе, раскажува таа за Дојче Веле.
Обука за цивилна одбрана
Оттогаш, оваа логопедка поминува 48 часа годишно во Најскодукаица, женската цивилна одбрана.
Таа завршила пет различни програми: обука за безбедност, прва помош, воена обука, теренска исхрана и историја на естонската цивилна одбрана.
„Вистина е дека зедов оружје во војската, но никогаш не испукав ни куршум“,вели Аве.
Таа се надева дека никогаш нема да мора да ги примени своите воени вештини и дека, во најлош случај, би сакала да се фокусира на евакуации.
Женската цивилна одбрана „Наискодукаица“ е основана во 1927 година, била забранета за време на советскиот период и повторно воспоставена по независноста во 1991 година.
Таа е дел од Кајцелиит, поголема доброволна одбранбена организација составена од вооружени и обучени цивили. Кајцелиит би им дала поддршка на редовните вооружени сили во војна. И двата одреда се подредени на естонското Министерство за одбрана.
Живот без страв
Затоа, вели Аве, таа не се плаши од можен напад од Русија.
Иако позицијата на островот во Балтичкото Море е стратешки важна, на патот од руската метропола Санкт Петербург до руската енклава Калининград, нема атмосфера на страв што често се прикажува во западните медиуми, нагласува Аве.
Ниту пак Марек Кохв од Меѓународниот центар за одбрана и безбедност верува дека Хиумаа би можел да стане „уште еден Крим“.
Украинскиот полуостров беше анектиран од Русија во 2014 година. Во интервју за ДВ, Кохв објаснува зошто Хиумаа и Естонија во 2025 година не можат да се споредат со Крим и Украина во 2014 година.
Големи инвестиции во одбраната
Тој истакнува дека Естонија е мала земја, но инвестира многу во безбедноста. Таа веќе издвојува 3,4 проценти од својот БДП за одбрана, а до 2029 година таа бројка треба да се зголеми на 5,4 проценти – што би било рекорд во рамките на НАТО.
Културата на самоодбрана е длабоко вкоренета кај естонскиот народ, вели Кохв, додавајќи: „Имаме и регионални сојузници како Финска, нова членка на НАТО, како и други балтички држави – Литванија и Латвија, и Полска, воена сила во Европа“.
Овој експерт нагласува дека членството на Естонија во НАТО е клучно. Благодарение на Член 5 и принципот на колективна безбедност, секој напад врз Естонија би предизвикал реакција од вооружените сили на другите членки на НАТО.
Друг аспект е западната воена технологија, која е далеку супериорна во однос на руската, потсетува Кохв. Тој исто така верува дека стравот од руски нуклеарен напад не е реален, бидејќи поради близината на Санкт Петербург, самата Русија би била погодена од радиоактивниот облак.
Саботажа како поголема закана
Кохв нагласува дека актите на саботажа на бреговите на Балтичкото Море се далеку позначајни од теоретскиот напад.
Тие вклучуваат повеќекратни оштетувања на подводните комуникациски кабли или блокирање на GPS сигналот што предизвикува авионите да исчезнат од радарот.
Ова се случи со два лета од Финска до Естонија во април минатата година – двата се вратија во Хелсинки бидејќи не можеа да слетаат во Талин.
Нивниот GPS сигнал очигледно бил блокиран.
А бродовите во Балтичкото Море се сè повеќе погодени од овие нарушувања. Западните служби се сомневаат дека е контролирана од руската енклава Калининград.
Калининград – „кама насочена кон Европа“
Русија складира многу воена опрема во Калининград, вклучувајќи ракети „Искандеркој“ кои можат да носат нуклеарни боеви глави, според политикологот Сергеј Сучанкин од американската фондација „Саратога“. Тој го нарекува својот роден регион „кама насочена кон Европа“.
Сучанкин потсетува дека Калининград не е само помеѓу членките на ЕУ, Литванија и Полска.
Тоа беше тврдина на советската армија, едно од најмилитаризираните места во светот, а денес повторно е на пат
Магијата на островот Хијумаа
Логопедот Ава Унгро сигурно не сака такво соседство на Балтичкото Море, а саботажата е исто така лоша, но таа дури и не помислува да го напушти својот „магичен“ остров.
По соседската прослава на Кодукохвикута паусид, тој го покажува своето „тајно место“ на брегот – мал ’рт каде што островот е опкружен со вода од речиси сите страни.
„Погледнете таму, рибарски орел! – извикува Аве и додава: „Какво прекрасно место! Толку многу птици, толку е мирно овде, а убавината на Хијумаа е токму тоа што воопшто постојат вакви места. И мора да остане така!“
