Skip to content
Европските лидери ветија дека ќе ја зајакнат армијата на Киев за да се осигураат дека таа ќе биде камен-темелник на идната безбедност во Украина, додека Франција и Британија се обидоа да ја прошират поддршката за планираните странски „сила за уверување“ во случај на примирје со Русија.
Ова беше трет самит на она што Велика Британија и Франција го нарекуваат „коалиција на волните“, што ја одразува загриженоста кај Европејците дека САД повеќе не претставуваат бедем на поддршка за тригодишната борба на Украина против руската инвазија.
Напредокот за тоа каква улога може да има Европа во обезбедувањето гаранции за безбедност во време на мир се покажува тежок со изгледите за прекин на огнот далечни и многу зависи од тоа како Русија ќе одговори и до кој степен САД би ги поддржале своите сојузници.
Претседателот Володимир Зеленски рече дека поддршката на вооружените сили на Украина преку дополнително финансирање е важен дел од разговорот.
Француско-британска воена делегација наскоро ќе замине за Украина за да размисли како нејзината армија би можела да се гради на долг рок. Данската премиерка Мете Фредериксен изјави за новинарите дека украинската армија од 500.000 до 1 милион ќе биде прва линија на одбрана во случај на мировен договор.
Зеленски им рече на новинарите дека бил охрабрен од ветувањата за сега и по војната.
„Очигледно е дека силата и големината на украинската армија секогаш ќе бидат клучна гаранција за нашата безбедност. Затоа треба да изградиме сè околу тоа – нашите одбранбени сили, нивната опрема, нивната технологија, нивната ефикасност – ова е основата“, рече тој по повеќе од четири часа разговори со околу 30 лидери.
Британскиот премиер Кир Стармер, кој беше кодомаќин со францускиот претседател Емануел Макрон, рече дека лидерите се согласиле дека Украина има потреба од поголема поддршка за да биде на најсилна можна позиција за каков било мировен процес, без да наведе детали.
Освен тоа што Франција вети околу 2 милијарди евра нова помош, вклучувајќи воени авиони и проектили, немаше конкретни најави.
Европа е под притисок на американскиот претседател Доналд Трамп да преземе многу повеќе од сопствениот безбедносен товар, но анемичниот раст на континентот и високите нивоа на долгови ја искомплицираа задачата.
Париз и Лондон веќе со недели работат со сојузниците на плановите за идни копнени, воздушни и поморски „сили за уверување“, кои би можеле да вклучуваат трупи со седиште во Украина, за да ја одвратат Русија од идна агресија откако ќе има мировен договор.
Но, дипломатите велат дека испраќањето такви сили во Украина не е најверојатниот исход, иако зајакнувањето на силите на НАТО во соседните земји може да биде опција.
И покрај тоа, Макрон беше категоричен дека силите на крајот ќе се соберат и рече дека Европа треба да се подготви да продолжи, дури и ако нема поддршка од САД.
Тој рече дека голем број земји се согласиле да ја продолжат идејата за испраќање војници, некои би можеле да придонесат со воздушни и поморски средства, а други и понатаму се против.
„Денес не беше едногласно, како што сите знаеме – и не ни треба едногласност“, рече Макрон на прес-конференција.
Тој рече дека една задача за британската и француската воена делегација е подобро да ги разберат потребите на Украина, вклучително и каде треба да бидат распоредени силите за уверување.
„Има многу прашања за модалитетот на овој контингент“, рече Зеленски. „Засега има малку одговори.“
Владите рекоа дека секоја европска сила ќе има потреба од сопствени американски безбедносни гаранции како заштитна помош, но досега немаше знаци дека администрацијата на Трамп ќе ги обезбеди.
САД не присуствуваа на состанокот, но Макрон рече дека ќе ги сподели резултатите со Трамп.
„Треба да ја забрзаме нашата способност за финансирање, испорака на оружје и подготовка на контурите на украинската армија и контурите на силите за уверување“, рече Макрон.
Некои европски сојузници се спротивставија на можноста за испраќање војници без американски гаранции и меѓународен мандат. Тие се загрижени за трошоците, за недостигот на работна сила и опрема и за изгледите да завршат во борба против Русија.
„Дебатата за испраќање војници од конкретни земји е предвремена“, изјави чешкиот премиер Петр Фиала за новинарите.
„Идејата сепак е дека, ако дебатираме за такво нешто во Европа, треба да има некаква заштита од САД“.
Италијанската премиерка Џорџа Мелони рече дека Вашингтон треба да биде поканет на идните разговори, соопшти нејзиниот кабинет.
На самитот имаше широка согласност дека ќе биде стратешка грешка предвременото ублажување на санкциите кон Русија. Москва го стави олеснувањето на одредени санкции како услов за да стапи на сила договорот за прекин на огнот во Црното Море.
