Година на опасно живеење за новинарите: 67 убиени, 503 притворени, 135 исчезнати

новинарите

Репортери без граници (РБГ) го објави својот годишен преглед на злосторства против новинари во 2025 година. Избројани се 67 смртни случаи на новинари, при што Израел е одговорен за речиси половина од нив, додека целното бомбардирање на Газа продолжува. Извештајот, исто така, открива дека над 500 новинари се уште се притворени низ целиот свет, а 135 се водат како исчезнати.

Од 67 медиумски професионалци убиени во текот на изминатата година, речиси половина (43%) биле убиени во Газа од страна на израелските вооружени сили, а 79% (53) биле жртви на војна или организиран криминал. На пример, во земјата преполна со картели, Мексико, 2025 година беше најсмртоносната во последните три години за новинарите. Во меѓувреме, 503 новинари се зад решетки низ целиот свет. Покрај тоа, една година по падот на диктаторот Башар ал-Асад, многу од новинарите уапсени или заробени под неговиот режим сè уште не се пронајдени, што ја прави Сирија земја со најголем број исчезнати медиумски професионалци низ целиот свет.

Предатори на слободата на медиумите

Неказнивоста останува, па затоа РБГ ги издвои лидерите, институциите и организациите кои најстрого ја потиснаа или попречија слободата на печатот оваа година. Некои убиваат новинари или ги затвораат. Други банкротираат, ги замолчуваат или дискредитираат новинските куќи. Сите копаат гроб за правото на веродостојни информации. Подолу е извадок од листата на Предатори на слободата на печатот за 2025 година, серија од 34 портрети објавени од РБГ за да се одбележи Меѓународниот ден за прекин на неказнивоста за злосторства против новинарите.

Владимир Путин (Русија)
Во 2025 година, Русија го доживеа својот најлош репресија врз печатот од распадот на Сојузот на Советските Социјалистички Републики (СССР), достигнувајќи ја својата најниска позиција досега на Светскиот индекс на слободата на печатот на РБГ (171). Откако Владимир Путин дојде на власт во 2000 година, новинарите беа заканувани, затворани, напаѓани и убивани. Од целосната инвазија на Украина
во 2022 година, 16 медиумски професионалци се убиени од страна на руската армија, вклучувајќи тројца во 2025 година. Четириесет и осум остануваат зад решетки, меѓу кои 26 украински новинари.

Хаибатула Ахунџада (Авганистан)
Под врховниот лидер на Талибанците, Хаибатула Ахунџада, авганистанското новинарство е задушено од немилосрдна цензура, обележана со низа рестриктивни директиви и забрани. Откако Талибанците ја вратија власта во август 2021 година, повеќе од 165 медиумски професионалци се уапсени – вклучувајќи 25 во 2025 година.

Израелските вооружени сили (Израел)
Под владата на Бенјамин Нетанјаху, израелската армија изврши масакр – без преседан во поновата историја – врз палестинскиот печат. За да ги оправда своите злосторства, израелската војска започна глобална пропагандна кампања за ширење неосновани обвинувања што ги прикажуваат палестинските
новинари како терористи. Од октомври 2023 година, речиси 220 новинари се убиени од страна на израелската армија во Газа, од кои 65 биле убиени поради нивната професија, според информациите на РБГ. Во 2025 година, по повеќе од две години блокада на Појасот Газа, оваа репресија врз печатот продолжи неказнето.

Комисија за државна безбедност и мир (Мјанмар)
Во 2025 година, шефот на хунтата Мин Аунг Хлаинг ја создаде Државната комисија за безбедност и мир, новата де факто воена влада на Мјанмар. Во исто време, тој го интензивираше воето ограничување на слободата на печатот и донесе закон што го направи кривично дело споделувањето содржини што се сметаат за „штетни за изборниот процес“. Од февруари 2021 година, седум новинари се егзекутирани, најмалку 200 се уапсени, а 47 во моментов се притворени во нехумани услови – и често се мачени.

Картел „Нова генерација“ од Алиско (Мексико)
Во 2025 година, Картелот „Нова генерација“ од Халиско (CJNG) се етаблира како најнасилната криминална
организација во Мексико и еден од најопасните предатори во новинарството. Предводен од Немесио Осегера Сервантес, познат како „Ел Менчо“, CJNG го проширува своето влијание врз повеќе од 20 мексикански држави. Во 2025 година, тројца новинари – Хозе Карлос Гонзалез Херера, Кристијан Завала и Калетано де Хесус Гереро – беа убиени во области каде што картелот е влијателен додека известуваа за стории поврзани со трговија со дрога, јавна безбедност и локална корупција. Постојаната неказнивост им овозможува на криминалните групи да ги замолчат независните гласови и и да ја зајакнат својата контрола врз вестите и информациите.

Зачлени се на нашиот е-билтен