Медицинските сестри и пациентите во Европа стареат, здравствениот систем се соочува со сериозни предизвици

Во срцето на Европа, здравствениот систем се бори со длабока криза која се продлабочува со секој изминат ден. Недостатокот на медицински работници, особено медицински сестри, се претвори во една од најголемите закани за здравствената заштита, предизвикана од стареењето на населението и самиот здравствен кадар. Ова не е само статистика – ова е реалност која ги притиска болниците, здравствените домови и целата здравствена инфраструктура.

Европската новинска агенција (ENR) укажува дека со зголемувањето на бројот на постари лица, кои се главните корисници на здравствени услуги, се зголемува и побарувачката за грижа. Но, токму во овие критични моменти, голем дел од медицинските сестри се на прагот на пензија. Оваа двојна старечка криза – и меѓу пациентите и меѓу негувателите – ја отежнува веќе тешката ситуација.

Демографските податоци се алармантни: од 2000 до 2023 година, уделот на лица над 65 години во Европа порасна од 16 на над 21 процент, а се предвидува до 2050 година да достигне дури 30 проценти. Италија, како една од најстаречките нации, го чувствува овој удар најсилно – старите лица ги користат околу 60 проценти од сите здравствени услуги, иако сочинуваат само четвртина од населението.

Француската статистичка дирекција DREES предупредува дека потребата од здравствена грижа ќе се зголеми за 55 проценти до 2040 година, додека бројот на медицински сестри нема да следи со истиот темп. Новата германска министерка за здравство, Нина Варкен, го нагласува значењето на подобрување на работните услови во здравството за да се задржи и зголеми здравствениот кадар.

Но проблемите не се само на ниво на земји. Во Бугарија, просечната возраст на медицинските сестри е алармантни 49 години, а дури 20 проценти од нив веќе се на возраст за пензионирање. Во последните девет години, бројот на сестри паднал за 30 проценти. Во Шпанија, пак, скоро 50.000 медицински сестри ќе заминат во пензија во следната деценија, а земјата има недостиг од речиси 123.000 сестри според европските стандарди.

Недостатокот на кадар се чувствува и во секојдневната работа – медицинските работници имаат премногу пациенти и премногу консултации, што предизвикува стрес и прегорување. Во некои земји како Хрватска, медицинските сестри работат долги и напорни смени со минимални паузи.

Дополнителен проблем е нерамномерната распределба на здравствениот кадар. Лекарите и сестрите се концентрирани во урбаните средини, додека руралните региони и малите места остануваат недоволно покриени. Во Франција, на пример, некои предградија и гранични области се соочуваат со недостаток на здравствени услуги, а во Хрватска и Португалија постои слична ситуација.

Ова ја зголемува нееднаквоста во пристапот до здравствена заштита, а ниските плати и лошите услови за работа ги тераат здравствените професионалци да бараат подобри можности во странство или во приватниот сектор.

Сега, повеќе од кога и да било, Европа се соочува со потребата да вложи во здравствените работници и да создаде услови кои ќе го задржат и зголемат бројот на медицински сестри и лекари, за да се осигура дека сите граѓани, без разлика каде живеат, ќе добијат квалитетна и достапна здравствена грижа во иднина.