Колку годишни времиња има на другите планети?

Земјата има четири годишни времиња благодарение на наклонот на нејзината оска на ротација, но не е единствената планета со сезонски промени. Други планети, џуџестите планети и месечини во Сончевиот Систем, исто така, имаат свои сезонски циклуси и можат да бидат значително поекстремни или понеобични од оние на Земјата.

Годишните времиња на Земјата се јавуваат бидејќи нејзината оска на ротација е навалена за околу 23,5 степени. Кога Земјата е на едната страна од Сонцето, северната хемисфера е свртена кон Сонцето и доживува лето, додека јужната хемисфера доживува зима и обратно шест месеци подоцна.

Марс, со наклон од околу 25 степени, има слична сезонска поделба. На неговите полови има постојана темнина или светлина во зависност од годишното време, слично како на Земјата. Сепак, зимските периоди на Марс вклучуваат замрзнат јаглерод диоксид (сув мраз), кој може да формира пукнатини на површината слични на пајажина.

Уран има лета со бескрајна дневна светлина и зими во вечна темнина

Спротивно на тоа, Меркур практично нема наклон и речиси никакви сезонски промени. Уран, од друга страна, има екстремен наклон од околу 90 степени, што значи дека неговите полови можат да бидат директно свртени кон Сонцето или целосно темни подолги периоди. Затоа Уран има исклучително интензивни сезони: лета со бескрајна дневна светлина и зими во вечна темнина.

Покрај наклонот, обликот на орбитата влијае и врз сезонските промени. Повеќето планети не орбитираат околу Сонцето во совршен круг, туку во елипса. Ова значи дека во некои делови од орбитата тие се поблиску до Сонцето, а во други далеку. Меркур има многу „ексцентрична“ орбита, што дополнително ги засилува неговите сезонски варијации. Плутон има уште поекстремна орбита што предизвикува големи климатски разлики во текот на неговата година.

И наклонот и обликот на орбитата можат да се променат со текот на времето. На пример, Марс не секогаш имал наклон од 25 степени во текот на изминатите неколку милијарди години, па неговиот наклон варирал од 10 степени до над 40 степени, предизвикувајќи големи промени во годишните времиња. Земјата, пак, има стабилен наклон, што придонело за долгорочната стабилност на годишните времиња, а можеби дури и овозможило развој на живот.

Научниците сега ги проучуваат сезонските промени и на далечните егзопланети за да ги проценат нивните услови за живеење. Сепак, засега се чини дека умерените сезони на Земјата и стабилната ротација се доста уникатни во познатиот универзум.

Извор: benchmark.rs