Корисниците повторно во мноштво ја напуштаат социјалната мрежа X во сопственост на Илон Маск, додека другите платформи за микро-блогирање забележуваат голем раст и привлекуваат милиони нови корисници една недела по изборите во САД.
Сè уште не е јасно дали корисниците, една недела по изборите во САД, трајно го напуштаат X (поранешен Twitter) или едноставно отвораат нови профили на други мрежи. Сепак, брендовите и поединците ја наведоа значајната финансиска и реторичка поддршка на Маск за Доналд Трамп за време на изборите во САД, како и поларизирачката природа на платформата Х, како причини за нивното заминување.
Bluesky, платформа која првично беше проект на Твитер, а потоа се појави како посебна компанија, објави дека добила повеќе од милион нови корисници во последната недела, достигнувајќи вкупно 15 милиони. Иако се уште е мал играч на полето на социјалните мрежи, Bluesky деновиве го зазеде првото место на рангирањето на App Store, дури и пред алтернативата на Instagram и новоразвиената апликација Threads.
Ова не е прв пат X да забележи пад на активни корисници. Значителни падови беа забележани и откако Маск ја презеде сопственоста на Твитер во октомври 2022 година и го преименуваше во Платформа X, но и откако Бразил ја забрани платформата оваа година. Сепак, се чини дека поддршката на Маск за Трамп беше „последната капка“ за многу корисници.
„Ова е до одреден степен пресвртница“, вели за ДВ Барт Камартс, експерт во областа на комуникациите и демократијата од Лондонската школа за економија.
Камерт укажува на намалената умереност, но и на зголемената реторика на Маск во однос на идната насока на X, што тој го смета за долг процес што може да ги избрка корисниците.
Кој го напушта Х?
Во средата, на 13 ноември, британскиот Гардијан објави дека повеќе нема да ја објавува својата содржина на X, иако нема да ги избрише своите профили. Тие не се единствените во ова. Американските медиуми NPR и PBS престанаа да објавуваат содржини на платформата минатата година, додека австралискиот ABC го намали своето присуство на само четири профили: вести, спорт, кинески јазик и профилот „masterbrand“ (главен бренд).
Си заминуваат и познатите. Актерките Џејми Ли Кертис и Бет Мидлер ги избришаа своите профили на X, но го задржаа присуството на други платформи. Ним им се придружија ѕвезди како Елтон Џон, Џим Кери, Вупи Голдберг и Џиџи Хадид, кои го напуштија Х по стекнувањето на платформата од Маск во 2022 година. Истакнати политички и медиумски фигури како што се поранешниот водител на Си-Ен-Ен, кој стана стрим на ЈуТјуб, Дон Лемон и демократската конгресменка Александрија Окасио-Кортез, исто така најавија заминување, но сè уште не ги избришале своите профили.
Исто така, други познати „брендови“ надвор од Англосферата ја напуштаат платформата „Х“. Берлинскиот филмски фестивал и германскиот фудбалски тим ФК Сент Паули најавија повлекување, додека на почетокот на годината над 50 непрофитни организации најавија заминување од „Х“ преку кампања на страната byebyeelon.de.
Зошто си заминуваат?
Една од наведените причини е континуираното зголемување на негативните содржини на платформата X, вклучувајќи го и ширењето на десничарските теории на заговор и расизмот. „Гардијан“ ја наведе „вознемирувачката содржина“ како една од клучните причини за неговото заминување, но истакна дека одлуката „долго се разгледувала“ и дека нивните ресурси може подобро да се искористат на друго место.
„Медиумските компании немаат неограничени ресурси, ниту публиката им посветува неограничено внимание, така што ова би можело да биде стратешка одлука кога станува збор за напуштање на платформа која е поврзана со висок степен на несигурност“, вели Силвија Мајо-Васкез, политички експерт за комуникација со Универзитетот Врије во Амстердам.
Таа додава дека „другите платформи добиваат на значење, па медиумските куќи веројатно ќе ги пренасочат своите ресурси кон оние платформи кои нудат нови целни групи до кои е потешко да се дојде – помлада публика – и кои можеби имаат подобро опкружување“.
Поединци забележуваат дека нивното „чувство“ на другите платформи за микро-блогирање е слично на она што го имаа на стариот Твитер, каде што имаше помалку ботови и повеќе интеракции еден на еден.
„Доколку таквата функционалност ја нудат алтернативните апликации и ако направи клик во главата на доволно луѓе, сè би можело да оди доста брзо. Тоа сме го виделе и порано со други платформи како Myspace“, посочува експертот од Лондон Барт Камаертс.
Колку и да славните личности, политичарите и брендовите ги насочуваат погледите кон новите социјални мрежи, новите платформи се сè уште ранливи и подложни на истата негативна интеракција и токсична содржина што е присутна на етаблираните социјални мрежи.
Барт Камертс смета дека е тешко да се предвиди насоката на идниот јавен дискурс на социјалните мрежи, но смета дека сега е моментот да се започне со дискусија.
„Какво демократско медиумско опкружување сакаме? Како сакаме да изгледа? И дали можеме, преку демократски средства, да го регулираме на таков начин што ќе го достигне тој [демократски] идеал повеќе од денес? Тоа може да биде спорна дебата“, вели Камартс.
Иако многумина веруваат дека новите платформи нудат помалку токсична атмосфера, експертите истакнуваат дека ниту тие не се совршени и дека сите социјални мрежи, на некој начин, користат бизнис модел кој ја нарушува приватноста на корисниците.
Корисниците ќе продолжат да бараат „јавен простор“ за взаемна социјална интеракција. Силвија Мајо-Васкез предвидува дека бројот на затворени групи на апликациите за приватни пораки ќе продолжи да расте. Тие, вели тој, ќе ја туркаат онлајн интеракцијата сè подалеку од глобалниот јавен простор кон кој првично имаше за цел Твитер.
Иднината на онлајн дискурсот останува неизвесна. „Кога станува збор за платформите за социјални медиуми, средината во која тие работат станува се пофрагментирана. Која платформа ќе доминира во иднина, допрва треба да видиме“, заклучува Силвија Мајо-Васкез, експерт од Универзитетот Врие во Амстердам.