Францускиот претседател Емануел Макрон денес пристигна во Гренланд, во посета која експертите ја сметаат за јасна порака до поранешниот американски претседател Доналд Трамп и доказ за европското единство во геополитичките прашања.
Макрон беше пречекан во главниот град Нуук од локални власти и од студени арктички ветрови, но и со големо внимание, со оглед на тоа што ова е ретка посета на светски лидер во регионот со население помало од 20.000 жители. „Ова е голема работа. Немавме претседателска посета и таа е многу добредојдена“, изјави Кај Клајст, долгогодишен гренландски функционер.
„Гренланд не е на продажба“
Макроновата посета доаѓа по серијата контроверзни изјави на Доналд Трамп, кој неколкупати изрази желба САД да го купат островот богат со стратешки минерали, дури и алудирајќи на можноста за употреба на сила. Во таа насока, изјавата на францускиот претседател на неодамнешната Конференција на ОН за океаните во Ница беше недвосмислена:
„Океаните не се на продажба. Гренланд не е на продажба. Арктикот не е на продажба.“
Изјавата беше поздравена од премиерот на Гренланд, како и од пошироката јавност на островот, кои се чувствуваа директно погодени од реториката на Трамп.
Фокус на безбедност, клима и суровини
Во текот на посетата, Макрон ќе разговара со гренландските и данските власти за клучни прашања како што се безбедноста во Северниот Атлантик и Арктикот, климатските промени, одржливиот економски развој и пристапот до стратешки суровини. Посетата ја придружува и данската премиерка Мете Фредериксен, која ја нарече „конкретен доказ за европско единство во време на зголемени глобални предизвици“.
Порака и до САД и до Европа
Улрик Прам Гад, виш истражувач во Данскиот институт за меѓународни студии, оценува дека посетата е силна порака не само до Трамп, туку и до американската јавност. Тој потсети дека во март годинава, потпретседателскиот кандидат Џ. Д. Венс и неговата сопруга направиле кратка и речиси незабележлива посета на Гренланд без значајна јавна активност.
„Макрон не доаѓа само за Гренланд, туку како дел од поголема геополитичка игра. Оваа посета ја засилува позицијата на Европа како поддржувач на територијалниот интегритет на Кралството Данска и како глобален играч со капацитет да одговара на надворешни притисоци“, истакна Клајст.
Патот продолжува кон самитот на Г7
По посетата на Гренланд, Макрон ќе отпатува кон Канада, каде што ќе учествува на самитот на Г7 во Кананаскис, Алберта. Таму, се очекува да продолжи разговорите за глобалната безбедност, климатските предизвици и заштитата од агресивна економска политика – токму теми што се најдоа и на агендата во Гренланд.
Со оваа дипломатска тура, Макрон се позиционира како водечки европски глас во контекст на сè понестабилните односи со САД под лидерството на Трамп, но и како промотор на нова, поактивна европска улога на глобалната сцена.