Skip to content
Мало и често занемарено растение, се покажува како моќен филтер што може да помогне во прочистувањето на воздухот во урбаните средини.
Кога повеќето луѓе размислуваат за борбата против загадувањето на воздухот, ретко го замислуваат мовот како протагонист на таа приказна. Но, ова конкретно растение, кое ги покрива карпите и почвата во шумите и градските паркови, може да има важна улога во подобрувањето на квалитетот на воздухот и здравјето на луѓето – како активен „филтер“ на загадувачите што нè опкружуваат.
Повеќе од декорацијата што ни ја даде природата
Мовот е едно од најстарите растенија на Земјата – еволуирал пред околу 470 милиони години и преживеал бројни климатски промени. Иако често се занемарува поради својата големина и изглед, неговата едноставна форма крие импресивни способности кога станува збор за прочистување.
Овие растенија немаат корени како поголемите растенија, туку го базираат својот систем на лисја што апсорбираат супстанции од околината – она што е клучно не е само водата, туку и честичките од загадување. Токму оваа способност ги прави идеални природни „сунѓери“.
Неочекуван сојузник во борбата против загадувањето
Загадувањето на воздухот е еден од најголемите предизвици со кои се соочуваат жителите во урбаните средини. Малите честички прашина, саѓи, гасови и индустриско загадување го оштетуваат квалитетот на воздухот секој ден, што влијае на здравјето на милиони луѓе. Еве една идеја што звучи едноставно, но моќно: зошто да не ја искористиме природата во наша корист?
Во Германија, научниците и инженерите го користеле мовот како биолошки филтер, концептот CityTree – структури покриени со мов кои функционираат како „живи дрвја“ за прочистување на воздухот. Овие структури можат да апсорбираат мали честички и гасови, а благодарение на сензорите, тие автоматски ги прилагодуваат условите за да ја максимизираат својата ефикасност.
Науката зад филтерот што ни го даде природата
Мовот има голема површина во однос на неговата маса, што значи дека повеќе воздух поминува низ него и повеќе честички остануваат „заробени“ од другата вегетација. Негативно наелектризираната површина на листовите природно привлекува честички прашина и други загадувачи, што ги прави ефикасен природен филтер во урбаните средини.
Студиите покажуваат дека мовот не само што ги заробува честичките, туку може да апсорбира и тешки метали и други токсини, со што се намалува количината на штетни супстанции во воздухот околу нив. Затоа ова растение се користи и во истражувања за биомониторинг на квалитетот на воздухот – мерење на концентрацијата на загадувачи преку анализа на материјалот што го заробува мовот за време на неговиот раст.
Секако, експертите истакнуваат дека мовот сам по себе нема да ги реши проблемите со загадувањето и не може да ја замени чистата енергија или подобрата урбанизација. Но, може да биде важен дел од пошироко еколошко решение – особено во паметните градови кои ја комбинираат природата и технологијата за почист воздух и поздрава животна средина.