Невидена нервоза и параноја владејат во Москва пред парадата на Денот на победата

Кога Владимир Путин (веројатно) ќе излезе на сцената во вторник за да ја одбележи советската победа над нацистичка Германија, на неговиот говор на Црвениот плоштад ќе му претходи турбулентна недела во која беспилотни летала го нападнаа Кремљ, а еден од неговите највисоки воени водачи се закани со бунт.

Драматичната снимка на почетокот на минатата среда од два беспилотни летала кои летаат над ѕидовите на Кремљ, неговото историско седиште на моќта, ги разоткри ранливостите во срцето на руската престолнина, ставајќи ја Москва на работ, пренесува Гардијан.

Властите ја забранија употребата на беспилотни летала и почнаа да ги блокираат ГПС-сигналите, што доведе до тоа такси-возилата да се лоцираат во реката Москва на апликациите за возење со градот. Двогледите набрзина ѝ беа доделени на полицијата за да ги забележат дронови кои доаѓаат.

„Постои нервоза каква што досега не сум видел“, рече еден функционер во канцеларијата на градоначалникот на Москва. „Но, Денот на победата мора да продолжи, нема друга опција“, додаде тој, говорејќи под услови на анонимност.

Во петокот, Путин презеде невообичаен чекор за да разговара за подготовките за парадата на Денот на победата на 9 мај на состанокот со неговиот совет за безбедност, составен од највисоките државни функционери на Русија и шефовите на одбранбените и безбедносните агенции.

Дури и пред нападот со беспилотни летала врз Кремљ, имаше знаци на вознемиреност кај руското раководство околу прославите поради стравувањата од украински напади.

Најмалку шест руски региони ги откажаа прославите, а еден регион оддалечен 400 милји од границата беше последниот што беше откажан.

Денот на победата, кога Русите ја слават крајната точка во 1945 година на она што тие го нарекуваат „голема патриотска војна“, постепено се наметна како центар на визијата на Владимир Путин за рускиот идентитет во текот на неговите 23 години раководење.

Внимателно оркестрираните победнички паради што се одржуваат низ целата земја традиционално му даваат на Кремљ можност да се пофали со модерната руска воена моќ.

„За Путин, тоа е убедливо најважниот настан во годината“, рече Андреј Колесников, виш соработник во Карнеги фондацијата за меѓународен мир, со седиште во Москва. Путин го црпи целиот свој легитимитет од парадата, врамувајќи се себеси како директен наследник на армијата што ја победи нацистичка Германија“.

Со оглед на ваквото значење за Кремљ, парадата во Москва ќе продолжи, рече Колесников.

„Ова е и шанса на Путин да и покаже на нацијата дека е сè уште силен и ја контролира таканаречената специјална воена операција во Украина“, додаде Колесников.

Но, во пресрет на 9 мај, Русија изгледа далеку од триумф во војната за која првично се очекуваше да трае неколку недели.

Зимската и пролетната офанзива на Москва преку лак долг 160 милји во источна Украина, која започна во февруари, и донесе на земјата минимални придобивки со неверојатни загуби.

Западните власти процениле дека само од декември наваму повеќе од 20.000 руски војници се убиени во борбите во Украина.

Украина, поддржана од модерно западно оружје, наскоро ќе започне своја многу очекувана контраофанзива за враќање на изгубената територија.

Како долевање на масло на огнот на зголемената загриженост во Кремљ, водачот на платеници Евгениј Пригожин во четвртокот сними видео, во кое лично ги обвинуваат највисоките началници на одбраната за загубите што ги претрпеле борците во Украина. Во посебна порака, Пригожин, исто така, рече дека неговите Вагнер трупи ќе го напуштат опколениот источен украински град Бахмут на 10 мај, ден по одржувањето на Парадата на победата.

Во градовите каде што ќе се одржат парадите, експертите велат дека внимателното читање на прославите веројатно ќе го покаже напорот и штетата што војната ја нанесе на војската.

„Повеќето од воените паради ќе имаат само регрути кои маршираат бидејќи сите војници со договор се во Украина“, рече Дара Масикот, висок политички истражувач во корпорацијата Ранд. Со толкав дел од копнените сили ангажирани во Украина, некои региони ќе бидат принудени да станат креативни и воените инструктори и другиот персонал да играат позначајна улога за да дадат изглед на нормалност“.

Еден од најпрепознатливите настани на 9 мај, маршот на Бесмртниот полк – свечена поворка на луѓе со портрети на нивните роднини ветерани од Втората светска војна – исто така беше укината оваа година.

Едно објаснување за таквиот потег, рече Масикот, е дека властите се загрижени дека поворката може да заврши со истакнување на реалниот број на руски загуби во Украина, при што роднините ги носат портретите на загинатите во тековната војна.

Колесников рече дека Путин во вторникот најверојатно ќе повлече историски паралели меѓу двете војни, лажно врамувајќи ја Украина како наследник на нацистичка Германија.

За време на минатогодишниот говор на Парадата на победата, тој тврдеше дека руската армија се бори во Украина „за да нема место во светот за касапи, убијци и нацисти“.

„Победата ќе биде наша, како во 1945 година“, изјави тогаш Путин.

Но, путиновата „победа“ е сé уште многу далечна, ако не и недостижна, а „касапите, убијците и нацистите“ во Украина се испостави дека доаѓаат од редовите на руската армија и паравоени структури под контрола на Кремљ.

Музеј во центарот на Москва посветен на Втората светска војна оттогаш отвори извонредна изложба која ја прикажува војната во Украина заедно со победата над нацистичка Германија.

Но, и покрај напорите на Кремљ да ја обликува војната како егзистенцијална битка за опстанок на земјата, постојат знаци дека некои во земјата и понатаму не се подготвени да ја жртвуваат сопствената благосостојба за она што Кремљ тврди дека е најголемата кауза.

Според последното истражување на независниот анкетар на Левада, повеќето Руси не се подготвени да придонесуваат со 1.000-2.000 рубли месечно (10-20 фунти) за да им помогнат на потребите на војниците во Украина.

Истата анкета покажа дека „анксиозноста“ и „стравот“ се емоции најчесто наведени кога испитаниците биле прашани за новиот закон за електронска регрутација што им отежнува на младите мажи да го избегнуваат нацртот со автоматска забрана на регистрираните регрути да ја напуштат земјата.

„Нацијата се прилагоди на реалноста на војната“, рече Колесников. Но, тоа не значи дека луѓето се подготвени да жртвуваат сè. Ако има можност да останат настрана, тие со задоволство ќе ја искористат“.

Подготви: Д. Мишев (ЦивилМедиа)