Со месеци, претседателот Трамп се заканува дека едноставно ќе се повлече од фрустрирачките преговори за прекин на огнот меѓу Русија и Украина, пренесува Њујорк Тајмс.
По телефонскиот разговор кој се случи во понеделникот меѓу Трамп и претседателот Владимир Путин, се чини дека токму тоа го прави американскиот претседател. Подлабокото прашање сега е дали тој го напушта и тригодишниот проект на Америка за поддршка на Украина, демократија во развој која честопати ја обвинуваше дека е нелегално нападната.
Трамп им кажа на претседателот на Украина, Володимир Зеленски, и на другите европски лидери по неговиот телефонски разговор со Путин дека Русија и Украина ќе мора сами да најдат решение за војната, само неколку дена откако изјави дека само тој и Путин имаат моќ да посредуваат во договор. И се откажа од сопствените закани да се придружи на европската кампања за притисок што ќе вклучува нови санкции врз Русија, според шест функционери кои беа запознаени со дискусијата. Тие зборуваа под услов на анонимност за да опишат приватен разговор.
Нивниот исказ фрла светлина врз одлуката на Трамп да крене раце кога станува збор за мировен процес што претходно вети дека ќе го реши за само 24 часа. И, освен ако повторно не го промени курсот, случувањата во понеделникот го оставија Путин со токму она што го сакаше: не само крај на американскиот притисок, туку и создавање длабока пукнатина во Организацијата на Северноатлантскиот договор, меѓу Американците и нивните традиционални европски сојузници, кои велат дека сепак продолжуваат со санкциите.
За многумина, одлуката на Трамп беше предвидена – прво со неговата жестока, телевизиска средба со Зеленски во Овалната соба, а потоа со оставката на американскиот амбасадор во Киев.
„Политиката од почетокот на администрацијата на Трамп беше да се изврши притисок врз жртвата, Украина, а не врз агресорот, Русија“, напиша Бриџит А. Бринк, поранешна амбасадорка и долгогодишен службеник во Министерството за надворешни работи, откако го напушти Киев минатиот месец. „Мир по секоја цена воопшто не е мир – тоа е помирување“.
Но, Трамп откри дека не може да добие мир по секоја цена, бидејќи Путин ги отфрли неговите понуди. Дури и откако секретарот за одбрана на Трамп, Пит Хегсет, изјави дека Украина никогаш нема да се приклучи на НАТО и мора да се откаже од надежите за враќање на целата територија што Русија ја зазеде – две од барањата на Путин – тоа не беше доволно за да се добие прекин на огнот.
Трамп, секако, обично е обожавател на финансискиот притисок: тој рутински се заканува со тарифи и санкции против сојузниците и противниците. Но, во изјава за „Њујорк тајмс“, функционер на Белата куќа изјавија дека ова е различно. Функционерот, кој побара анонимност за да разговара за приватните разговори на претседателот, посочи дека дополнителните санкции против Русија ќе ги попречат деловните можности и дека претседателот сака да ги максимизира економските можности за Американците.
Американските функционери, вклучувајќи го и државниот секретар Марко Рубио, им се спротивставија на критичарите истакнувајќи дека постојните санкции против Русија, во голема мера воведени по инвазијата во 2022 година, остануваат на сила, како и споделувањето разузнавачки информации со Украина.
„Кога Владимир Путин се разбуди утрово, тој имаше ист сет санкции врз него што отсекогаш ги имал од почетокот на овој конфликт“, посочи Рубио пред Комитетот за надворешни односи на Сенатот во вторникот, додавајќи дека Украина сè уште добива оружје од Соединетите Држави и нивните сојузници.
Трамп, инсистираше тој, „се обидува да стави крај на крвава, скапа војна во која ниту една страна не може да победи“.
Сепак, подтекстот на разговорот на Трамп со Зеленски и Европејците е дека ерата на американските трошоци за дипломатска енергија, ново оружје за Украина и економски санкции против Русија брзо завршува. Неколку европски претставници рекоа дека пораката што ја добиле од разговорот е дека не треба да очекуваат САД да им се придружат наскоро во натрупувањето дополнителен финансиски притисок врз Путин.
За Трамп, тоа е пресврт. Во објавите на социјалните мрежи во последните месеци, тој епизодно се закануваше со тарифи и санкции против Русија доколку одбие да ѝ се придружи на Украина во прогласувањето 30-дневен, безусловно прекин на огнот.
„Доколку прекинот на огнот не се почитува, САД и нивните партнери ќе воведат дополнителни санкции“, напиша тој на Truth Social на 8 мај, по разговорот со Зеленски. Тој го повтори тој став во разговорот со премиерот на Велика Британија, Кир Стармер, претседателот Емануел Макрон на Франција и канцеларот Фридрих Мерц на Германија, кога тие патуваа во Киев пред 10 дена и поставија рок за Путин да го потпише договорот за прекин на огнот.
Но, по разговорот на Трамп со Путин во понеделник, тие обврски исчезнаа. Американскиот претседател одби, и јавно и во разговорот со европските лидери, да продолжи со таа закана.
Трамп имплицираше во своите јавни коментари дека неговиот разговор со Путин резултирал со еден вид пробив. Но, на Украинците и Европејците брзо им стана јасно дека рускиот лидер не направил никакви отстапки кон Трамп освен преговорите. Русија веќе го прави тоа, иако со половина срце, испраќајќи помлад тим во Истанбул минатата недела на разговори со Украинците. Трамп беше познат по ветувањето за време на кампањата дека ќе постигне мир меѓу Русија и Украина за 24 часа – прикажувајќи го тоа како лесна работа за мајстор преговарач. Оттогаш откри дека е многу потешко отколку што замислувал, а сега вели дека бил „малку саркастичен“ кога го претставил тој временски рок.