Светските лидери денес се собираат на самитот на Групата седум (Г7) во Канада, додека глобалната безбедност и економската стабилност се сериозно разнишани од избувнувањето на отворен конфликт меѓу Израел и Иран, како и од сè поагресивниот протекционистички пристап на американскиот претседател Доналд Трамп.
Нападите меѓу Тел Авив и Техеран, кои изненадија многу светски претставници, се надвиснати како темна сенка над состанокот на лидерите на САД, Канада, Обединетото Кралство, Франција, Германија, Италија и Јапонија. Паралелно со тоа, нерешената трговска војна што Трамп ја води и со сојузници и со ривали, отвора сериозни прашања за иднината на мултилатерализмот и глобалниот трговски систем.
Деескалација на Блискиот Исток – приоритет на лидерите
Британскиот премиер Кир Стармер, на пат кон Канада, изјави дека разговарал со Трамп, израелскиот премиер и други лидери со цел да се спречи натамошна ескалација на конфликтот. Обединетото Кралство испраќа дополнителни воени авиони и поддршка во регионот, сигнализирајќи ја сериозноста на ситуацијата.
„Го признаваме правото на Израел на самоодбрана, но неопходна е итна деескалација. Постојат огромни ризици за целиот регион и пошироко“, изјави Стармер, најавувајќи „интензивни дискусии“ за време на самитот.
Трговскиот притисок на Трамп ги засенува економските теми
Во фокусот на самитот ќе биде и економската политика на Трамп, кој повторно се заканува со нови царини врз сојузниците. Домаќинот, канадскиот премиер Марк Карни, одлучи да ја откаже традиционалната заедничка завршна изјава, поради очекуваните несогласувања.
Неизвесноста расте и поради провокативните изјави на Трамп, кој наводно се заканил да ја анектира Канада како 51-ва американска држава и да го преземе Гренланд – територија на Данска. Францускиот претседател Емануел Макрон ќе посети Гренланд на пат кон Канада, каде ќе се сретне со данската премиерка Мете Фредериксен и локални лидери.
Силна меѓународна агенда и широки очекувања
Самитот во Кананаскис ќе опфати и билатерални средби, пред сè со Трамп, кого лидерите се надеваат дека ќе го убедат да се воздржи од нови трговски удари. Ќе се разговара и за нова безбедносна архитектура за Украина – иницијатива на Макрон и Стармер за распоредување меѓународни сили по евентуален прекин на огнот со Русија.
На самитот се поканети и лидери од Индија, Украина, Бразил, Јужна Африка, Јужна Кореја, Австралија, Мексико и Обединетите Арапски Емирати. Украинскиот претседател Володимир Зеленски треба лично да присуствува и да одржи директни разговори со американскиот претседател.
Заклучок: Самитот на Г7 се одржува во време на длабока глобална нестабилност, со надеж дека низ дијалог и координација ќе се најдат решенија за намалување на тензиите и стабилизирање на економските и безбедносните предизвици.