Сиријците разговараа за слободите и уставниот процес на историскиот дијалог

Сиријците се согласија да формираат комитет за изготвување на устав кој ќе ги зачува правдата, слободата и еднаквоста за сите, се вели во завршната изјава на значајната конференција за национален дијалог што се одржа во претседателската палата во Дамаск.

Наведена од сириските исламистички владетели како клучна пресвртница по крајот на децениското владеење на семејството Асад, на конференцијата присуствуваа стотици Сиријци кои се состанаа во таканаречената Народна палата во ридовите над главниот град.

Во завршната изјава, прочитана по еден ден работилници, се повика на поддршка на слободата на изразување како вредност за која Сиријците „платиле со својата крв“ и зачувување на „мирниот соживот меѓу сите компоненти на сириското општество“.

Во изјавата не се спомнува улогата на религијата во државата, освен дека јавните позиции не треба да бидат под влијание на секташки или етнички квоти.

Страните учеснички повикаа да се одржи територијалниот интегритет на Сирија, тие го осудија израелскиот упад и рекоа дека западните санкции наметнати на земјата треба да бидат укинати.

Поддржувачите го поздравија еднодневниот настан како форум без преседан за слободно изразување во поранешниот центар на моќта на соборениот претседател Башар ал-Асад, иако критичарите стравуваат дека тоа може да биде излог за транзицискиот процес кој силно го водат новите лидери на Сирија.

Политичкиот патоказ на Сирија останува генерално недефиниран, освен новата преодна влада која треба да ја преземе власта на 1 март. Нејзините членови допрва треба да бидат објавени.

Самитот будно го следеа и арапските и западните престолнини, кои ги условија целосните врски со новите лидери на Сирија – вклучително и можното укинување на санкциите – со тоа дали политичкиот процес го вклучува етнички и религиозно различното население во Сирија, рекоа тројца дипломати.

Учесниците рекоа дека дискусиите биле добро организирани – но тие сè уште имаат загриженост за тоа колку нивниот придонес ќе влијае во политичкиот процес кој досега беше силно контролиран од Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), исламистичката група која го собори Асад.

„Нашите очи остануваат на две работи: дека оваа дискусија треба да биде тековен процес и дека треба да знаеме како ќе се користат овие дискусии“, изјави за Ројтерс Ханин Ахмад, активист од централната провинција Хомс.

Ахмад учествуваше на сесијата за личните слободи, каде што рече дека има широк консензус за заштита на граѓанските, политичките и индивидуалните слободи на Сиријците.

„Чувствуваме дека се обидуваме да ја обновиме Сирија од нула“, рече Аднан Тарабиши, сириски бизнисмен кој учествуваше на сесијата за економија.

Сирискиот претседател Ахмед Шара, назначен на функцијата минатиот месец од вооружените фракции што тој ги предводи, даде воведни забелешки и прими ракувања од стотици присутни на крајот на конференцијата.

„Ова што го живееме денес е исклучителна, историска и ретка можност. Мораме да го искористиме секој момент за да им служиме на интересите на нашиот народ и нашата земја“, рече тој.

Учесниците поделени во шест работни групи за да разговараат за системот на транзициска правда; уставот; градење државни институции; лични слободи; Идниот економски модел на Сирија и улогата што граѓанското општество ќе ја има во земјата.

Дискусиите беа доверливи, при што модераторот одвои две минути на учесниците да зборуваат и ограничувања за отстранување на какви било документи од салата на самитот.

Организаторите велат дека финалната декларација ќе помогне во обликувањето на уставниот процес наменет да ги постави основните принципи за новиот владејачки поредок во Сирија и ќе биде разгледан од новата преодна влада.

Министерството за надворешни работи на Саудиска Арабија ја поздрави конференцијата и рече дека се надева дека настанот ќе го зајакне сириското национално единство.

Дипломатите со седиште во Сирија не беа поканети на конференцијата, изјавија тројца странски претставници во земјата. Нејзините организатори не ги прифатија понудите на Обединетите нации да помогнат во самитот.

ОН, САД и други земји воведоа санкции за ХТС како група. САД и Европската унија, исто така, имаат голем број на санкции за Сирија, но издадоа привремени укинувања на некои сектори во последниве недели.

Говорејќи по Шара, сирискиот министер за надворешни работи Асаад ал-Шибани ги критикуваше санкциите, велејќи дека тие се користат „како средство за притисок“ врз сирискиот народ.

По неговите коментари, една присутна жена стана и извика: „Фала му на Бога, Народната палата му се врати на народот!“

Пет членови на седумчлениот подготвителен комитет се или во ХТС или блиски до групата, а нема членови Друзи или Алавити, кои се значајни малцинства во Сирија.

Ниту еден член на автономната администрација предводена од Курдите во североисточна Сирија или Сириските демократски сили поддржани од САД не биле поканети, изјавија официјални лица од двете групи за Ројтерс.