Администрацијата на Доналд Трамп приватно ги проценува реакциите на европските сојузници за можен предлог за примирје со Русија, откако специјалниот пратеник Стив Виткоф ги пренесе барањата на рускиот претседател Владимир Путин. Белата куќа изминатите денови одржала повеќе разговори со Украина и европските партнери за планот, пишува Politico.
Виткоф оваа недела се врати од средба со Путин и го извести претседателот Трамп за условите под кои Русија би прифатила прекин на непријателствата во Украина. Иако претставник на Белата куќа одби да ги открие деталите од руските услови, самиот Трамп во петок потврди дека се разговара за размена на територии.
„Комплицирано е“, изјави Трамп во Овалната канцеларија. „Ќе има некои разменувања на територии за доброто на двете страни, но за тоа ќе зборуваме подоцна или утре.“ Ова е значаен пресврт, иако Путин во минатото поставуваше максималистички барања, како контрола над територии кои не ги освоил воено, што Украина одлучно го одбиваше.
Самит на Алјаска и претпазлив оптимизам
И покрај неизвесноста, администрацијата на Трамп продолжува со подготовките за самит меѓу Трамп и Путин, кој треба да се одржи следниот петок на Алјаска. Тоа би била нивна прва средба откако Русија во почетокот на 2022 година ја нападна Украина.
„Тоа не значи дека договор или примирје е постигнато“, изјави претставник на Белата куќа кој сакаше да остане анонимен. „Претседателот разговара за ова со сите релевантни страни.“
Трамп изјави дека верува оти Путин сака мир и дека е подготвен барем да го сослуша. Во петок звучеше пооптимистички: „Мојот инстинкт навистина ми кажува дека имаме шанса, добро, и тоа ќе го дознаете подоцна, а можеби и денес, но имаме шанса“, рече Трамп. „Гледајте, ова мора да се реши.“
Притисокот врз Москва дава резултати?
Оваа иницијатива е последна во низата неколкумесечни напори на Белата куќа да го заврши војувањето, што беше едно од клучните предизборни ветувања на Трамп. Фрустриран од бавниот напредок, Трамп неодамна ја заостри реториката, заканувајќи се на Русија со нови санкции, а на земји како Индија — кои со купување руска нафта го финансираат воениот апарат на Путин — со зголемени царини.
Трамп му постави рок на Путин до петок да се согласи на итно примирје, но не откри дали ќе ја исполни заканата со санкции сега кога средбата е договорена. „Ќе имаме повеќе информации за вас малку подоцна“, рече во петок попладне.
Европа внимателно ги поздравува чекорите
Европските сојузници ги поздравија потезите на Трамп за пресметка со Русија, но внимателно ги следат најновите дипломатски активности. Висок европски претставник, зборувајќи под услов на анонимност, ја припиша подготвеноста на Путин за средба на заедничкиот притисок од Вашингтон и сојузниците.
„Конечно има некакво поместување од страна на Путин и тоа благодарение на Трамп, кој дозволи испораки на оружје и презеде чекори во врска со санкциите“, рече претставникот. „Ова покажува дека Путин реагира на сериозен притисок. Сега само треба да примениме уште поголем притисок за подобри резултати.“
Експертите предупредуваат дека самата средба би била голема победа за Путин доколку се одржи без значајни отстапки. Сепак, Викторија Коутс, поранешна заменичка советничка за национална безбедност, верува дека Трамп нема да прифати лош договор. „Трамп сака добар договор“, рече таа. „Нема да сака да биде критикуван дека му предал сè на Путин.“