Skip to content
Велика Британија во понеделникот соопшти дека на маса има неколку можни предлози за можен прекин на огнот во Украина, откако Франција поднесе предлог за едномесечно почетно примирје што може да го отвори патот за мировни преговори.
Европските земји, предводени од Британија и Франција, разгледуваат опции за мировен предлог, вклучително и Украина, по минатонеделниот инцидент во Овалната соба меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски.
„Јасно е дека има голем број опции на маса“, рече портпаролот на премиерот Кир Стармер. „Едноставно не навлегувам во тековен коментар за опциите.“
Советникот за национална безбедност на Белата куќа, Мајк Волц, запрашан за викенд активностите во Европа и поддршката за Зеленски, им рече на новинарите: „Значи, го поздравуваме чекорот на Европа за Европа, но тие исто така треба да инвестираат во способностите за да го направат тоа“.
Франција, Велика Британија и потенцијално други европски земји понудија да испратат војници во Украина во случај на прекин на огнот, но велат дека би сакале поддршка од САД, предлог познат како „бек стоп“.
Зеленски вели дека прекинот на огнот мора да дојде со експлицитни безбедносни гаранции од Западот за да се осигура дека Русија, која ја нападна Украина пред три години и држи околу 20 отсто од нејзината територија, да не нападне повторно. Трамп одби да даде какви било гаранции.
Стармер беше домаќин на самитот на европските лидери во Лондон во неделата и рече дека европските лидери се согласиле да изготват мировен план за Украина што ќе го презентираат на САД.
Во интервјуто дадено на пат кон самитот, францускиот претседател Емануел Макрон ја покрена можноста за едномесечен прекин на огнот, иако досега нема јавна поддршка од другите сојузници.
„Таквото примирје на воздушната, морската и енергетската инфраструктура ќе ни овозможи да утврдиме дали рускиот претседател Владимир Путин постапува со добра волја кога се обврзува на примирје“, рече францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро за предлогот на Макрон.
„И тогаш би можеле да започнат вистинските мировни преговори.“
Европските копнени трупи ќе бидат распоредени во Украина само во втората фаза, рече Макрон во интервјуто објавено во Фигаро.
Зеленски, прашан дали е запознаен со планот што го спомна Макрон, им рече на новинарите во Лондон: „Свесен сум за сè“.
Европските земји се прилагодуваат на она што некои лидери го опишуваат како најголемиот пресврт на политиката од Втората светска војна од Вашингтон, особено по инцидентот во петокот кога Зеленски ненадејно ја напушти Белата куќа по нападите пред камерите од Трамп и потпретседателот Џеј Ди Венс.
Украинскиот лидер беше во Вашингтон за да потпише договор за пристап на САД до украинските минерали, но замина без да го потпише.
Во изјава за Фокс њуз, Валц рече дека Зеленски треба да се извини.
„Она што треба да го слушнеме од претседателот Зеленски е дека тој се кае за она што се случи, тој е подготвен да го потпише овој договор за минерали и дека е подготвен да се вклучи во мировни преговори“, рече тој.
„Мислам дека тоа не е премногу да се бара. Ќе видиме што ќе се случи во следните 48 часа, но секако гледаме да продолжиме напред на позитивен начин.“
Фридрих Мерц, конзервативецот кој треба да стане германски канцелар откако освои најголем дел од гласовите на изборите пред една недела, посочи дека расправијата во Овалната соба во петокот е однапред поставена замка за украинскиот лидер.
„Тоа не беше спонтана реакција на интервенциите на Зеленски, туку очигледно смислена ескалација“, рече тој.
„Сега мора да покажеме дека сме во позиција да дејствуваме независно во Европа“, рече тој.
Приватно, европските функционери се налутија поради она што го гледаа како предавство на Украина, која претходно уживаше силна поддршка од САД по руската инвазија.
Еден висок функционер после состанокот изјави: „Доналд Трамп треба да избере дали сака да се нарече лидер на слободниот свет или водач на банда изнудувачи. Второто не е интересно за Европа“.
Но, Европејците, исто така, сè уште работат напорно за да ги задржат САД на страна. Питер Менделсон, британскиот амбасадор во Соединетите Американски Држави, изјави дека Украинско-Американските односи треба да се ресетираат, бидејќи иницијативата на Трамп да стави крај на војната е единствено шоу во градот“.
Трамп разговараше телефонски со Путин минатиот месец, а потоа најави дека преговорите за завршување на војната ќе започнат брзо заслепувајќи ја ЕУ и Зеленски.
Европските лидери се согласија дека мора да потрошат повеќе за одбрана за да му покажат на Трамп дека континентот може да се заштити. Европската унија во четврток треба да одржи итен самит.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен рече дека во вторник ќе ги информира земјите-членки за плановите за зајакнување на европската одбранбена индустрија и воените капацитети на ЕУ.
„Потребен ни е огромен бран во одбраната, без никакво прашање. Сакаме траен мир, но траен мир може да се изгради само со сила, а силата започнува со зајакнување на самите нас.“
