Украинскиот претседател Володимир Зеленски за време на интервјуто за Ројтерс ја разгледа некогаш класифицираната карта на огромни наоѓалишта на ретки елементи и други критични минерали, дел од обидот да се приближи кон Трамп.
Американскиот претседател, чија администрација врши притисок за брз крај на војната во Украина, во понеделникот рече дека сака Украина да ги снабдува САД со ретки метали и други минерали во замена за финансиска поддршка на нивните воени напори.
„Ако зборуваме за договор, тогаш ајде да направиме договор, ние сме за тоа“, рече Зеленски, нагласувајќи ја потребата на Украина од безбедносни гаранции од нејзините сојузници како дел од секое решение.
Украина минатата есен ја промовираше идејата да ги отвори своите критични минерали за инвестиции од сојузниците, претставувајќи „план за победа“ со кој се обидуваше да ја стави во најсилна позиција за разговори и да ја принуди Москва на маса.
Зеленски рече дека помалку од 20 отсто од минералните ресурси на Украина, вклучително и околу половина од нејзините наоѓалишта на ретки метали, се под руска окупација.
Ретките метали се важни во производството на магнети со високи перформанси, електрични мотори и електроника за широка потрошувачка; Зеленски рече дека Москва може да ги отвори тие ресурси за своите сојузници Северна Кореја и Иран, заколнати непријатели на САД.
„Треба да го запреме Путин и да го заштитиме она што го имаме – многу богат регион Днепар, централна Украина“, рече тој.
Руските трупи со месеци зајакнуваат на истокот, фрлајќи огромни ресурси во незапирлива офанзива, додека многу помалата армија на Киев се бори со недостиг на војници и се грижи за идните резерви на оружје од странство.
Зеленски отвори мапа на масата во кабинетот на претседателот во Киев, каде што се гледаат бројни наоѓалишта на минерали, вклучително и широк појас земја на исток, означен дека содржи ретки метали. Околу половина од нив се чинеше дека се на страната на Русија од сегашните фронтови.
Тој рече дека Украина ги има најголемите европски резерви на титаниум, од суштинско значење за воздухопловната и вселенската индустрија, и ураниум, кој се користи за нуклеарна енергија и оружје.
Многу од наоѓалиштата на титаниум беа обележани во северозападна Украина, далеку од борбите.
Украина брзо го врати својот надворешнополитички пристап за да се усогласи со трансакцискиот светоглед поставен од новиот претседател во Белата куќа, најважниот сојузник на Украина.
Но, Зеленски истакна дека Киев не предлага „да ги подари“ своите ресурси, туку нуди заемно корисно партнерство за нивно заеднички развој:
„Американците помогнаа најмногу, и затоа Американците треба да заработат најмногу. И тие треба да го имаат овој приоритет, и ќе го имаат.“
Тој рече дека Русија детално знае каде се критичните ресурси на Украина од геолошките истражувања од советската ера, кои беа однесени назад во Москва кога Киев се стекна со независност во 1991 година.
Дополнително, Зеленски рече дека Киев и Белата куќа разговараат за идејата за користење на огромните подземни локации за складирање гас во Украина за складирање на американскиот течен природен гас.
„Знам дека администрацијата на Трамп е многу заинтересирана за тоа… Ние сме подготвени да склучиме договори за снабдување со ЛНГ на Украина. И секако, ќе бидеме центар за цела Европа“, рече тој.
Интервјуто доаѓа неколку дена пред Минхенската безбедносна конференција на 14-16 февруари, каде што официјални лица од десетици западни земји ќе се соберат на едно место.
Зеленски рече дека планира да присуствува на форумот, каде што се очекува и Кит Келог, специјалниот пратеник на Трамп за Русија и Украина.
Украинскиот лидер рече дека е од суштинско значење тој лично да се запознае со Трамп пред американскиот претседател да се сретне со рускиот претседател Владимир Путин, „во спротивно тоа ќе изгледа како дијалог за Украина без Украина“.
Трамп во петокот рече дека очекува да разговара со Зеленски следната недела. Зеленски рече дека негов приоритет ќе биде подигнување на потребата на Украина за безбедносни гаранции како дел од каков било договор, за да се спречи Русија да започне нова инвазија во иднина.
Тој рече дека веќе има редовни контакти меѓу неговиот тим и советникот за национална безбедност на Келог и Трамп, Мајкл Волц.
„Секој ден имаме контакти, зборуваме за општи работи, но спецификите ќе дојдат малку подоцна“, рече тој.
Мировниот притисок на Трамп доаѓа кога напредувањето на руските сили се заканува на главниот украински логистички центар Покровск.
На бојното поле, Зеленски за прв пат потврди дека неговите војници започнале нова офанзива во четвртокот, напредувајќи 2,5 километри во рускиот регион Курск.
Русија тој ден извести за украински напад во областа, но рече дека бил одбиен.
Зеленски рече дека илјадници севернокорејски војници кои се борат на страната на Русија сега се вратиле во активна борба против силите на Киев во Курск по пауза од неколку недели.
Следната недела, владата има намера да започне профитабилни договори за вработување за да ги привлече младите мажи на возраст од 18-24 години – под старосната граница – во вооружените сили за да помогне да се намали недостигот на работна сила. Зеленски одби да каже колку мажи се очекува да се пријават.