Skip to content
Калифорнија и уште 19 американски сојузни држави го поведоа следниот голем судски судир со администрацијата на Доналд Трамп: на федералниот суд во Бостон поднесоа тужба за да ја блокираат новата такса од 100.000 долари за H-1B работни визи, наметната со претседателска прокламација во септември.
Тужбата, предводена од државниот обвинител на Калифорнија Роб Бонта, тврди дека Трамп грубо ги пречекорил овластувањата: федералниот закон дозволува наплата само на реалните административни трошоци за обработка на визите, а не воведување драконска такса која де факто ја претвора H-1B програмата во приходна мерка и средство за одвраќање на работодавачите.
Спорната мерка беше најавена на 19 септември 2025 година и важи за сите нови барања за H-1B поднесени од 21 септември 2025 до 21 септември 2026 година. Таксата од 100.000 долари доаѓа „на врв“ на постојните давачки, кои денес, во зависност од големината и типот на работодавачот, се движат од околу 2.000 до 7.500 долари по работник.
H-1B програмата им овозможува на американските компании да вработуваат странски стручњаци во специјализирани области – од ИТ и инженерство, до медицина, образование и научни истражувања. Особено технолошката индустрија во Калифорнија, но и болниците, универзитетите и училиштата низ САД силно се потпираат на овие визи за да пополнат дефицитарни позиции. Според Бонта, новата такса би создала огромен финансиски товар за јавниот сектор и би го продлабочила недостигот од кадар во клучни услуги како здравство и образование.
Коалицијата држави – меѓу кои се и Њујорк, Масачусетс, Илиноис, Њу Џерси и Вашингтон – во тужбата наведува дека Белата куќа ја заобиколила Конгресната надлежност да утврдува ваков тип давачки и ги игнорирала правилата за јавна расправа и проценка на ефекти што ги бара Законот за административна постапка. Паралелно со оваа тужба веќе постојат и посебни постапки покренати од Стопанската комора на САД и од коалиција синдикати и работодавачи, што покажува дека отпорот кон мерката е широко фронтален – од држави, преку универзитети, до бизнис-заедницата.
Администрацијата на Трамп ја брани таксата како алатка за „заштита на американските работници“ и за спречување на злоупотреби на H-1B системот, тврдејќи дека визите со години се користат за замена на Американци со поевтина странска работна сила. Критичарите возвраќаат дека токму овие работни визи се една од клучните алки кои ја држат конкурентноста на американските технолошки центри и јавните услуги – и дека наместо да се поправат слабостите на програмата, се удира по самиот нејзин темел преку ценовен удар кој многу работодавачи едноставно нема да можат да го издржат.
И додека судиите во Бостон ќе треба да одлучат дали оваа мерка ќе биде стопирана со привремена мерка, компаниите, болниците и универзитетите веќе ја пресметуваат цената на неизвесноста. Ако таксата опстои, дел од нив предупредуваат дека ќе мора да ги намалат плановите за вработување, да затвораат програми или да ги префрлат дел од операциите надвор од САД – што ја отвора и пошироката дилема: дали во обид да ги заштити „домашните“ работни места, Вашингтон не си пука во сопствениот стоп во глобалната трка за таленти.