Археолози открија монументална мајанска „мапа на космосот“ во Мексико

Археолози со нови ископувања на локалитетот Агуада Феникс, на југоистокот од Мексико, утврдија дека најстарото и најголемо познато мајанско светилиште (старо околу 3.000 години) е уредено како космограм – распоред што го симболизира „редот на вселената“. Структурите – вкрстени канали, насипи и брана – формираат крстести шеми и се ориентираат кон движењето на Сонцето и 260-дневниот ритуален календар што подоцна станал клучен за Маите и Ацтеките, наведуваат истражувачите.

Откритијата се надоврзуваат на LiDAR-картирањето што ја покажа огромната рамна платформа на Агуада Феникс и централната „Е-група“, каде се пронајдени ритуални артефакти. Особено впечатлива е серијата вгнездени, крстести јами, помали со поголема длабочина – мотив што ја „црта“ космолошката идеја во самата земја.

Истражувачкиот тим нагласува дека комплексот е настанат пред појавата на владејачки елити и хиерархиски центри – градба што веројатно била колективна, водена од заедничка ритуална мотивација, а не од принуда. Токму затоа Агуада Феникс се издвојува од подоцнежните градови како Тикал: повеќе заедница, помалку двор.

Иако дел од научниците бараат прецизни дефиниции што точно значи „космограм“ во археолошки контекст, консензусот е дека новата теренска анализа силно го поткрепува читањето на локалитетот како материјална мапа на космосот – редок прозорец во најраната мајанска мисловност.