Skip to content
Бахамите станаа најновата држава што ја призна независноста на Косово, отворајќи ново поглавје во косовската дипломатска битка што трае повеќе од 17 години. Косовската претседателка Вјоса Османи во Насау го потпиша договорот за признавање и воспоставување дипломатски односи со премиерот на Бахамите, Филип „Брејв“ Дејвис, со што островската држава од Карибите официјално ја прифати Косово како независна и суверена држава.
Според Османи, Бахами стануваат 121-та држава што ја признава косовската државност. Во заедничкото соопштение се нагласува дека со потписот на договорот се отвора пат за политичка, економска и безбедносна соработка, како и за координација во меѓународните организации. Косовската страна го претставува чекорот како „историска одлука“ и уште една потврда дека, по неколку години стагнација, процесот на признавања повторно се движи.
Ова признание не доаѓа изолирано. Во 2025 година Косово веќе доби три нови признанија – од Кенија, Судан и Сирија – а Бахамите се четвртата држава што официјално застанува зад косовската независност оваа година. Косовските институции го читаат тоа како сигнал дека, и покрај обидите за повлекување на одредени признанија во минатото, трендот повторно се врти во корист на Приштина.
Бахамите долго време беа внимателни околу прашањето на Косово. Уште во 2010 година, тогашниот шеф на дипломатијата нагласуваше дека земјата ќе ја следи состојбата на терен и исходот од преговорите меѓу Белград и Приштина, без да се врзе за една или друга страна. Подоцна, во 2012 година, се појавија првите јасни сигнали на симпатии кон косовската независност, а во последните две години интензивирани се контактите на маргините на Генералното собрание на ОН меѓу косовското раководство и официјални претставници на Бахамите. Денешното признавање, во тој контекст, изгледа како заокружување на долг дипломатски процес, а не како изненаден потег.
Иако бројката 121 изгледа јасна во косовските соопштенија, глобалната статистика за признавањата на Косово и понатаму е предмет на политички и правни толкувања. Дел од земјите што некогаш ја признале независноста подоцна, под силен дипломатски притисок, прогласија повлекување или „суспензија“ на признавањето. Неколку меѓународни анализи затоа прават разлика меѓу формално дадени признанија и оние што останале непроменети, наведувајќи бројки кои се движат меѓу околу 100 и нешто повеќе од 110 активни признанија.
Самиот статус на Косово останува еден од најделикатните спорови на Балканот. Косово прогласи независност на 17 февруари 2008 година, во процес што Србија го смета за еднострано и спротивно на меѓународното право, додека Меѓународниот суд на правдата во 2010 година утврди дека декларацијата за независност не го прекршила меѓународното право. И покрај тоа, Србија и понатаму не ја признава косовската државност и во своите официјални документи Косово го третира како сопствена суверена територија.
Разделен е и меѓународниот фронт. Повеќето земји од Европската унија го имаат признаено Косово, но пет членки – меѓу нив Шпанија, Грција, Романија, Словачка и Кипар – и понатаму се против, со аргументи поврзани со сопствените внатрешни прашања и принципите на територијален интегритет. Косово, со поддршка од дел од западните сојузници, успеа да стане член на ММФ и Светска банка и се стреми кон членство во Советот на Европа, ЕУ и НАТО, но најголемата пречка за полноправно членство во ОН остануваат ветата на Русија и Кина во Советот за безбедност.
Од регионален аспект, новото признавање ја потврдува линијата на држави од Западен Балкан што одамна го прифатија Косово како реалност. Северна Македонија ја призна косовската независност во октомври 2008 година, а односите меѓу двете држави во меѓувреме се развија во насока на стратешко партнерство, особено по решавањето на граничните прашања и потпишувањето низа билатерални договори.
Во Приштина, признавањето од Бахамите се „пакува“ не само како дипломатска победа, туку и како порака кон домашната јавност дека меѓународната позиција на Косово не е замрзната. Премиерот Албин Курти веќе ја нарече 2025 „година на нови признавања“, нагласувајќи дека секоја нова држава која ќе застане зад косовската независност ја зајакнува преговарачката позиција на Косово во дијалогот со Србија и во евроатлантските процеси. Опозицискиот лидер Рамуш Харадинај, пак, го гледа признанието од Бахамите како доказ дека косовската државност „се консолидира сè повеќе секој ден“, особено во земјите од Глобалниот југ.
Од перспектива на меѓународното право, Бахамите се мала, но не и неважна коцка во сложувалката наречена Косово. Секоја нова држава што ја признава независноста го зголемува бројот потенцијални партнери во гласањата во ОН, Советот на Европа или другите организации, но и испраќа сигнал дека темата Косово не е завршена, туку останува жива во дипломатските калкулации ширум светот. За Приштина, признанието од една далечна островска држава значи дека мрежата на пријатели полека се шири и надвор од традиционалните сојузници. За Белград, пак, тоа е уште една потврда дека, и покрај кампањите за „повлекување признавања“, процесот не може целосно да се врати назад.