Skip to content
„Фриче Јосафат“, како што се нарекува областа, стана најновата точка на конфликт во дебатата што се шири низ Европа, за рамнотежата помеѓу зачувувањето на биодиверзитетот и потребата од изградба на нови домови, особено социјални и достапни станови.
Белгиската Зелена партија, Еколо, предложи резолуција во регионалниот парламент во Брисел со која ќе се суспендира целата градба на јавни локации со ненаселени површини додека не се воспостави нов пристап што би ја балансирал заштитата на природата со урбаниот развој. Доколку се усвои, предлогот би ги запрел сите градежни проекти, вклучувајќи ги и 509-те станбени единици планирани за локацијата, на 10 јавни парцели во Брисел кои се вратени во природата.
„Првата цел е да се запрат одредени градежни проекти бидејќи веруваме дека нема очигледно оправдување за нив“, изјави за „Еурактив“ Жан Питсис, пратеник на „Еколо“ во регионалниот парламент во Брисел, особено имајќи ги предвид последиците што овие проекти би ги имале врз биодиверзитетот на градот.
Мораториумот би го запрел целиот развој сè додека не се ревидира регионалниот урбанистички план на Брисел, документ кој не е променет 25 години.
„Велиме дека сè додека не добиеме договорена визија за градот, документ што ја дефинира визијата за следните 20 или 30 години, не сакаме да продолжуваме да градиме како сè да е како и обично“, вели Питси.
Дали да се користи земјиште за домување, јавни услуги, паркови или едноставно да се остави на природата е прашање кое постојано се поставува во Брисел, вели Питси. Пратеникот на „Зелените“ признава дека прашањето за користење на урбаното земјиште станува сè поважно бидејќи повеќе луѓе живеат и работат во градовите.
„Овие дискусии се сè поважни бидејќи повеќето човечки активности ќе се одвиваат во градовите во следните 30 или 40 години. Особено бидејќи климатските и еколошките проблеми стануваат поизразени“, рече тој.
Парламентарните дебати започнаа во јули, а франкофонскиот Еколо веќе доби поддршка.
Криза во домувањето наспроти зачувување на природните области
Конфликтот помеѓу кризата во домувањето, проблем што ја засега цела Европа, како што е препознаен од Европската комисија, која моментално се консултира за нова стратегија за прифатливо домување, и зачувувањето на природните области, не е специфичен за Брисел.
Португалија неодамна донесе контроверзен закон со кој се дозволува градење на претходно заштитени зелени површини, предизвикувајќи критики од опозицијата, експертите за домување и еколошките организации.
Конзервативната влада во Лисабон го брани потегот како неопходен за решавање на сериозната криза во домувањето во земјата, но критичарите велат дека тоа е изговор за изградба на луксузни домови за пазарот на недвижности од висока класа и нема да ги задоволи реалните потреби бидејќи веќе има доволно урбано земјиште.
Во Германија, берлинскиот Темпелхофер Фелд – огромна парцела земја вратена од поранешен аеродром – стана клучно место во дебатата за недостигот од домување. Иако референдумот од 2014 година беше против изградбата на таа површина од 355 хектари, новата влада сака да започне со изградба барем на рабовите.
Во Велика Британија, Законот за нето добивки од биодиверзитетот од 2021 година предвидува дека дозволата за градење може да се издаде само ако инвеститорите обезбедат нето зголемување на биодиверзитетот од 10 проценти, иако ова не мора да биде на самото место. Но, лабуристичката влада планира да ги промени правилата бидејќи ги гледа како пречка за исполнување на ветувањата за изградба на стотици илјади нови домови.
Се очекува претстојниот План за прифатливо домување на Европската комисија, најавен за пролетта 2026 година, да предизвика жестоки дискусии – и во Европскиот кварт на Брисел и на локално ниво на власт.
