Во рамките на 23-то издание на Синедејс, еден од најзначајните филмски фестивали во регионот, имавме можност да разговараме со Бојана Андриќ, истакната директорка на камера од Србија и потпретседателка на IMAGO. Како член на жирито за избор на најдобар филм, Бојана ги сподели своите размислувања за тоа што го прави еден филм комплетен, кои се клучните елементи што ги бара при оценување на филмовите и како нејзиното искуство како кинематографер влијае на нејзиниот пристап. Во ова интервју, Бојана исто така говори за важноста на емоцијата и оригиналноста во филмовите, и ја оценува улогата на фестивали како Синедејс во промоцијата на европската кинематографија.
Трн: Дали постои одреден стил или жанр што вие лично го фаворизирате кога судите или се трудите да бидете целосно неутрални?
Бојана: Директорите на фотографија во нивните уметнички години добиваат можност да снимаат многу сосема различни жанровски филмови, често менувајќи го визуелниот стил, па затоа сакам да гледам, пред сè, добар филм, од различни жанрови или стилови.
Трн: Кои клучни елементи ги барате во филмот за да го сметате за потенцијален победник?
Бојана: Комплетноста на филмското дело како таква, емоција и чудо, воодушевување, нешто што ќе ме трогне или нешто што ќе остане врежано во мојот ум засекогаш…
Трн: Како ја оценувате важноста на кинематографијата во споредба со сценариото и режијата?
Бојана: Во мојата земја Србија, директорот на фотографија (снимател) дури по закон е коавтор заедно со сценаристот и режисерот, во тоа коавторство е мојот одговор. Никој не може без другиот. Тимската авторска работа е неопходна и убав пример за поврзување на заедничка работа, со целосна почит кон секој од авторите.
Трн: Дали постои универзална порака или тема што сметате дека е особено важна за филмот да биде успешен?
Бојана: Мислам дека нема, филмовите се делат на добри, просечни и лоши, а добар филм не мора да значи дека мора да биде успешен (зависи од критериумите за успех на филмот 🙂
Трн: Како вашето искуство како кинематографер влијае на начинот на кој ги гледате и оценувате филмовите?
Бојана: Филмското дело секако се трудам да го гледам, пред се, целосно како филмски гледач, без да го одвојувам филмското дело, во веќе споменатото коавторство. Забележувам и сакам кога филм се снима импресивно, но и публиката го забележува тоа, нели?
Трн: Можете ли да ни кажете дали има филм од оваа година што веќе се издвојува како ваш омилен?
Бојана: Годинава ја започнав со подготовки за снимање на еден многу естетски напорен, поетски филмски есеј – играниот филм ПАТУВАЊЕ, во режија на Ненад Павловиќ, чиешто сценарио е напишано според книгата од 50-тите години на југословенскиот сликар и писател Миќа Поповиќ. Бидејќи беше голем предизвик, во подготовките за снимањето на овој црно-бел филм, повторно, или за прв пат, гледав многу филмови, главно од ерата на Црниот бран, но и разни други филмови од историјата на светска кинематографија, од „Аталанта“ на Жан Виго, германски експресионизам, италијански неореализам до францускиот нов бран. Во ретроспектива, би го издвоил „Долу по закон“ на Џим Џармуш, па мојата година до овој момент беше обележана со враќање на филмската историја и снимањето на филмот ИЗЛЕТ, што резултираше со помала гледаност на поновите продукции. Тоа секако ќе се компензира со гледање филмови на фестивалите каде што ќе гостувам: Филмски фестивал во Пула, CineDays, Сараево OFF… Кога би избрал еден филм годинава што ми остави најголем впечаток, тоа ќе беше Новиот филм на Александар Пејн „The Holdovers“ (не знам како е преведен).
Трн: Колку се важни оригиналноста и иновативноста во филмовите што ги оценувате?
Бојана: Како што веќе реков, филмот во целина мора да ме допре, да ме раздвижи, да ме натера да се чудам, да ме восхитува, да ме воодушеви, да ме расплача, да се смеам… на кој начин и да стигнале таму. Ако во него се вткае нешто иновативно и оригинално, дотолку поубаво и повпечатливо, а најважно ми е да се почувствува искреноста на авторот.
Трн: Каква е вашата визија за улогата на филмските фестивали како Синедејс во промоцијата на европската кинематографија?
Бојана: Јас сум голем љубител на фестивалот, ја ценам различноста на програмските единици, како и кураторската работа што програмерите ја избираат за гледачите, комбинирајќи теми и различни филмски приказни од различни селекции. Европскиот филм е посебен вид и секогаш со нетрпение очекувам да имам можност да го гледам тој избор на филмови во една целина на добар фестивал, кој инаку немаше да имам можност да го видам.
Трн: Што би им порачале на младите режисери и кинематографери кои се надеваат на успех на фестивали како Синедејс?
Бојана: Мојата универзална порака до сите режисери и кинематографери е дека им посакувам бестрашност, храброст и истрајност, со надеж дека ќе успеат да ги пренесат своите визии и идеи во филмско дело, а потоа им посакувам што повеќе фестивали како CineDays каде ќе ја имаат таа храброст и бестрашност можности да ги покажат пред веќе истакнатата публика.