Спасувачките напори продолжуваат додека Шпанија е соочена со најголемата катастрофа од поплавите во последните децении, при што најмалку 95 луѓе се потврдени мртви и десетици други исчезнати по огромните дождови што ја зафатија источната провинција Валеница и пошироко, пишува утрово БиБиСи.
Поројниот дожд во вторникот предизвика поројни поплави кои однесоа мостови и згради и ги принудија луѓето да се качуваат на покривите или да се држат за дрвја за да преживеат.
Премиерот Педро Санчез прогласи тридневна национална жалост бидејќи продолжуваат екстремните услови, ограничувајќи ги некои спасувачки напори.
Се стравува дека бројот на загинати ќе се зголеми бидејќи „има многу исчезнати луѓе“, вели владата.
Најмалку 92 смртни случаи беа регистрирани во Валенсија, со други два во Кастиља-Ла Манча на запад од Валенсија и еден во Малага – 71-годишен Британец кој почина во болница откако беше спасен од својот дом.
Бројот на жртви од поплавите е најлош во земјата од 1973 година, кога се проценува дека најмалку 150 луѓе загинале во најлошите поплави досега на југоистокот на земјата.
Во своето национално обраќање во средата, Санчез ги повика граѓаните да останат будни и вети целосно закрепнување, велејќи им на жртвите: „Цела Шпанија плаче со вас… нема да ве оставиме“.
Додека шпанската армија и екипите за итни случаи брзаа да спроведат спасување во средата наутро – вклучително и привлекување на луѓето на безбедно од балконите и покривите на автомобилите – преживеаните во Валенсија раскажуваа за ужасот од поплавите во вторникот вечерта.
Ненадејните бранови ги претворија улиците и патиштата во реки, фаќајќи многу возачи несвесни.
Гиљермо Серано Перез (21) од Паипорта во близина на Валенсија, рече дека водата навалила по автопат „како цунами“, принудувајќи го него и неговите родители да го напуштат својот автомобил и да се качат на мостот за да преживеат.
Поплавите однесоа стотици автомобили во Валенсија
Друг сведок раскажа сцена кога возачите на автопатот сфатиле дека порој од вода се движи кон нив и формирале човечки синџир за да избегаат покрај подигнатиот централен резерват.
„Фала богу никој не се лизна, бидејќи ако некој паднеше, струјата ќе го одвлечеше“, изјави 45-годишната Патриша Родригез за весникот „Ел Паис“.
Еден жител на Ла Торе изјави за Би-Би-Си дека некои од неговите пријатели ги изгубиле своите домови, а во вторникот вечерта тој „видел автомобили како пловат во водата“ и како водата „пробива некои ѕидови“.
Во меѓувреме, градоначалникот на Хорно де Алседо, град веднаш до Валенсија, изјави за Би-Би-Си дека нивото на водата се зголемило за повеќе од еден метар за само неколку минути.
„Струите беа толку брзи – и ги повикавме службите за итни случаи кои почнаа да спасуваат некои луѓе кои беа во вода до вратот“, рече Консуело Таразон.
Јавноста во Шпанија обвинува дека во многу случаи, властите за помош при катастрофи биле премногу бавни, особено со предупредувањата, што значи дека луѓето не можеле да излезат од патиштата или да бараат повисоки места.
Агенцијата за цивилна заштита, распоредена за време на национални катастрофи, не издаде предупредување до 20:15 часот во вторник навечер по локално време – но дотогаш Чива и неколку други градови веќе беа поплавени најмалку два часа.
Регионалната влада на Валенсија, исто така, беше принудена да ја брани својата одлука за укинување на Единицата за итни случаи во Валенсија, која беше формирана од претходната влада за справување со природни катастрофи како што се поплави и шумски пожари.
Шпанија распореди повеќе од 1.000 војници за да помогне во спасувачките напори во средата, но многу екипажи остануваат отсечени од градовите поради поплавените патишта и урнати комуникациски и далноводи.
Претседателката на Европската унија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека го активирала сателитскиот систем Коперник за да помогне во координирањето на шпанските спасувачки тимови. И другите европски соседи понудија да испратат засилување.
Шпанската министерка за одбрана Маргарита Роблес претходно во средата изјави дека поплавите низ регионот се „феномен без преседан“.
Врнежите се намалија во централно-источниот дел на земјата во средата, но метеоролошките власти предупредија дека дождовите се движат северо-источно кон регионот на Каталонија. Издадени се метеоролошки предупредувања и низ неколку други делови од земјата, со кои се повикуваат луѓето да се подготват за поплави и да се засолнат.
Многу фактори придонесуваат за поплави, но затоплувањето на атмосферата предизвикано од климатските промени ги прави поверојатно екстремните врнежи.
Метеоролошките истражувачи ја идентификуваа веројатната главна причина за интензивните врнежи како „гота фрија“ – природен временски настан што ја погодува Шпанија во есен и зима кога студениот воздух се спушта на потоплите води над Медитеранот.
Сепак, зголемувањето на глобалните температури доведе до тоа облаците да носат повеќе дожд, велат научниците за Би-Би-Си.
„Нема сомнеж за тоа, овие експлозивни дождови беа интензивирани од климатските промени“, рече д-р Фридерике Ото, од Империал колеџ во Лондон, која ја предводи меѓународната група на научници што ги истражуваат климатскитѕе промени.
Светот веќе се загреа за околу 1,1 Целзиусови степени од почетокот на индустриската ера и температурите ќе продолжат да растат доколку владите ширум светот не направат нагло намалување на емисиите, ги пренесува БиБиСи ставовите на научниците.