Дали знаете која земја е лулка на банкарството? Сè започна со дрвени клупи

Од дрвени пазарни клупи до глобални финансиски центри – Фиренца е местото каде што се создадени првите модерни банки во 14 век, а практиките на италијанските трговци ги поставија темелите на денешното банкарство.

Денес, речиси е невозможно да се замисли свет без банки. Ги користиме секој ден за штедење, заеми, плаќања и инвестиции, но ретко се прашуваме како сè започнало. Кој бил првиот што заштедил пари за другите, издавал заеми и евидентирал долгови?

Иако форми на трговија постоеле во античките цивилизации, модерната банка каква што ја знаеме денес потекнува од Италија.

Почетоците на банкарството во Италија

Во средниот век, додека поголемиот дел од Европа бил фокусиран на земјоделството и феудалниот систем, трговијата цветала во италијанските градови како што се Венеција, Џенова, Сиена и Фиренца.

Морнарите, занаетчиите и трговците разменувале големи количини пари и стоки секој ден, па затоа имало потреба од безбедно место за складирање, размена и позајмување пари.

Тогаш се појавиле првите банкари, семејства кои нуделе услуги за чување депозити, размена на валути и давање кредити. Зборот банка потекнува од италијанскиот збор banko – клупа, бидејќи трговците буквално седеле на дрвени клупи додека вршеле финансиски трансакции.

Ако некој трговец банкротирал, неговата клупа симболично би била скршена, па оттука и изразот banca rotta, т.е. банкрот.

Фиренца – лулката на модерното банкарство

Најголемиот бум во банкарството се случил во Фиренца во 14-ти и 15-ти век, благодарение на семејствата Медичи, Барди и Перуци.

Нивните банки станале финансиски сили на Европа, позајмувајќи им на кралевите, финансирајќи ја трговијата меѓу континентите и развивајќи ги првите меѓународни трансфери.

Банките на Медичи, основани во 1397 година, имале филијали во Лондон, Брисел, Женева и Рим. Тие го вовеле концептот на двојно книговодство, што е сè уште основа на модерната економија.

Фирентинските банкари биле првите што користеле писмени депозитни потврди, претходници на денешните чекови и банкарски извештаи. Нивниот систем на евиденција и доверба ги постави темелите на целиот современ финансиски систем.

Од трговски бироа до глобални финансиски центри

Идеите и практиките на италијанските трговци брзо се проширија низ цела Европа. Во 15-ти и 16-ти век, Венеција стана финансиски центар на Медитеранот, додека подоцна Амстердам и Лондон ја презедоа водечката улога.

Без темелите поставени од средновековните италијански банкари, глобалните банки, кредитните институции и меѓународните финансиски пазари денес не би постоеле.