Дигиталната енергија на државата: Андоновски најави спојување на ИКТ и енергетиката

Во Скопје, на 14. Меѓународен форум за енергија за одржлив развој (IFESD-14), државата испрати многу јасен сигнал: дигиталната трансформација ќе стане дел од енергетскиот систем, а не посебна приказна за ИКТ-министерства и стартап говори. Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, најави дека Владата ќе постави построга и постра­тешка координација меѓу енергетиката и ИКТ-секторот, со аргумент дека токму тоа е условот за префрлање на земјата во поефикасен, поотпорен и почист енергетски модел.

Андоновски во воведното обраќање на панелот „Digital transformation of energy systems: accelerating action through coordination and innovation“ порача дека дигитализацијата е „новата енергија на управувањето“ и дека токму преку податоци, паметни мрежи и транспарентни системи може да се намали загубата на струја, да се оптимизира снабдувањето и да се вклучат повеќе извори без шок во мрежата. „Дигитализацијата создава ефикасност, транспарентност и отпорност, а во енергетиката овозможува секој ват, секој киловат-час и секоја политичка одлука да бидат попаметни, почисти и поинклузивни,“ изјави тој.

Во превод: државата сака да управува со енергијата преку податоци, не преку импровизации. Тоа значи паметни дистрибутивни мрежи што знаат каде има загуби во реално време, дигитални алатки за балансирање на производство и потрошувачка, и системи што можат да прифатат повеќе сонце и ветер без да ја кршат мрежата. Ова е линијата што ја туркаат и институциите на ОН вклучени во форумот (UNECE, ESCWA, ESCAP, UNDP): енергетската транзиција повеќе не е само замена на јаглен со сонце, туку изградба на управлив, киберотпорен и интероперабилен систем каде децентрализираното производство – солари на покриви, батериски складишта, локални микромрежи – мора да биде координирано и следливо.

Ова е аналитички заклучок изведен од приоритетите наведени на сесијата, кои вклучуваат управување со децентрализирано производство, пренос и складирање, интероперабилност и киберотпорност.

Андоновски тврдеше дека Владата веќе оди во таа насока и ја опиша дигиталната трансформација како „хоризонтална реформа“. Според него, соработката со Министерството за енергија, рударство и минерални ресурси веќе се преведува во практични чекори: целосно дигитализиран систем за управување со документи, интегрирано финансиско планирање, објавена и функционална веб-страница, и дигитализирани повеќе од 20 услуги за граѓани и компании.

Владата сака да покаже дека ова не е само конференциска реторика – туку дека постои институционален механизам кој ги врзува енергетските решенија за ИКТ алатки, наместо секое министерство да си води сопствен остров.