Skip to content
Европа се обидува брзо да се вооружи. Сепак, проблемот е што нема доволно квалификуван персонал кој би можел да дизајнира или произведе количини на воена опрема потребни за сериозна европска одбранбена стратегија.
Европската унија вели дека околу 600.000 луѓе треба да бидат обучени или преквалификувани до 2030 година за да работат во одбранбената индустрија, која се бори да вработи доволно брзо за да ги задоволи потребите за вооружување на блокот.
Планот за надградба на вештините е дел од поширок пакет мерки презентирани од Европската комисија како дел од нејзината Мапа за трансформација на одбранбената индустрија. Пакетот ја вклучува таканаречената платформа за таленти А, која треба да ги поддржи професионалните практики во компаниите што произведуваат технологии со двојна употреба, како и во малите и средни претпријатија, стартапите и компаниите во фаза на раст.
„Мораме да ги обезбедиме вештините што му се потребни на одбранбениот сектор“, изјави еден функционер на Комисијата за Euronews под услов да остане анонимен.
„Ова станува сериозно тесно грло, бидејќи сите актери во одбранбениот сектор се обидуваат да произведуваат сè поиновативна опрема, а недостатокот на експерти доведе до жестока конкуренција, како во самата индустрија, така и помеѓу различните сектори.“
Раст на пазарот на трудот во европската одбранбена индустрија
По години пад, пазарот на труд во европската одбранбена индустрија повторно почна да се подобрува во 2022 година, односно по почетокот на целосната инвазија на Русија врз Украина, што ги натера многу членки на ЕУ значително да ги зголемат воените буџети.
Во 2023 година, европската одбранбена индустрија вработуваше околу 581.000 луѓе, а податоците од Европската агенција за одбрана покажуваат дека огласите за работа оттогаш малку се намалија од врвот во 2022 година, но сепак се 41 процент над нивоата во 2021 година.
Сепак, во најновиот план за патна карта, Комисијата предупредува дека јазот во работната сила и вештините „ги загрозува оперативните капацитети на секторот и со тоа влијае на безбедноста на ЕУ“.
Овој недостиг е проблем и од страната на понудата, каде што се развиваат револуционерни технологии како што се вештачката интелигенција и квантните системи за воени цели, и од страната на побарувачката, каде што вооружените сили и службите за набавки мора брзо да совладаат и воведат нови технологии.
Подготовки за војна
За да се затвори јазот, Европската комисија сака да започне пилот-проект наречен Гаранција за вештини, кој би им помогнал на „работниците од автомобилската индустрија и сродните сектори кои се во процес на реструктуирање или се изложени на ризик од губење на своите работни места, да се преселат на работа во стратешки важни области како што е одбраната“, се наведува во документот.
Комесарот за одбрана Андријус Кубилијус им изјави на новинарите дека мерките имаат за цел „да ги подобрат вештините на околу 12 проценти од постојните работници во одбранбената и воздухопловната индустрија секоја година, како и да преквалификуваат 600.000 луѓе за работа во одбранбениот сектор до 2030 година“.
Комисијата, исто така, сака да воспостави Платформа за таленти во одбранбената индустрија на ЕУ, која би поддржала професионални пракси преку систем на ваучери. Пилот-фазата предвидува дистрибуција на околу 300 ваучери на студенти.
„Идејата е да им се обезбеди можност на љубопитните и талентирани млади луѓе да дознаат што значи да се развиваат иновации во одбранбениот екосистем“, изјави претставник на Комисијата.
Последниот дел од стратегијата е да се потпрат на постојните европски платформи за онлајн образование, како што се вселенската академија EUSPA и академиите за дигитални вештини, за да се развијат вештини поврзани со одбраната.
Комисијата, исто така, разгледува основање на посебна Академија за вештини во одбранбената индустрија на ЕУ, но дури по 2028 година, кога ќе започне новиот буџетски циклус на ЕУ.
