Добро утро Муртезани!

Министерот за европски прашања Орхан Муртезани во Копенхаген порача дека Европската унија, по руската инвазија врз Украина, е „позаинтересирана“ за проширување и дека постепената интеграција се движи напред. Но ова не е новост — веќе година и половина истото го повторуваат речиси сите клучни европски лидери: прозорецот е отворен, возот тргна, и Македонија не смее да слезе пред последната станица.

Токму тука е проблемот. Додека на масата со 27-те членки и соседите се испраќа јасна политичка порака дека Западен Балкан е вклучен во „истата просторија“, дома ние уште мериме дневно-политички поени. Наместо консензус за европската агенда и календар за реформи, јавниот простор го преплавуваат внатрепартиски пресметки, условувања и тактички блокади. Резултатот е предвидлив: застој, умор кај граѓаните и бледеење на моментумот што скапо се освојуваше.

Во меѓувреме, Албанија и Црна Гора се чекор пред нас — не затоа што имаат помалку проблеми, туку затоа што политичките актери таму (со сите разлики меѓу нив) успеваат да ја задржат европската траекторија како приоритетна. Ние, пак, уште дебатираме дали да влеземе во вагонот на уставни промени, владеење на правото и антикорупциски исечоци, додека часовникот на 2030 тивко отчукува. Европа не чека бескрајно: „постепената интеграција“ носи пари, пазари и правила, но само за оние што испорачуваат.

Копенхаген не е триумфална сцена, туку предупредување обвиено во протокол: седиме на иста маса, но местото таму се заслужува секој квартал — со закони, институции, казни за корупција и мерливи резултати. Ако оваа Влада и оваа опозиција не можат да склопат јасен европски пакт (со рокови, матрица на реформи и политичка стабилност барем до крајот на мандатот), тогаш „повеќе интерес од ЕУ“ ќе остане празна реченица за домашна употреба.

Затоа, добро утро, Муртезани — и добро утро, Македонија. Пораката од ЕУ одамна е испратена. Сега наш ред е да престанеме да се расправаме сами со себе и да се качиме во првиот вагон, не на перонот на изговорите. Инаку, возот ќе помине, а на перонот ќе остане само ехо од уште една пропуштена шанса.