Европската Унија објави нов конкурс наречен EQUAL 2025, кој се спроведува како дел од програмата CERV (Граѓани, еднаквост, права и вредности). Конкурсот е моментално отворен, а сите заинтересирани страни можат да аплицираат до 23 октомври 2025 година.
Овој повик е наменет за организации на граѓанското општество, неформални групи, поединци, како и јавни и приватни правни лица. Значи, ако имате идеја за проект кој придонесува во борбата против дискриминацијата и нееднаквоста, можете да аплицирате – без разлика дали сте здружение на граѓани, младинска група, локална институција или само поединец кој сака да промени нешто во својата средина.
Темите што ги опфаќа конкурсот се однесуваат на борбата против различните форми на дискриминација и омраза. Посебно внимание се посветува на заштитата на правата на ЛГБТИК лицата и промоцијата на нивната еднаквост, како и на сузбивањето на говорот на омраза и предрасудите кон муслиманите и Евреите, како и на борбата против расизмот и ксенофобијата. Исто така, се охрабрува вклучувањето на различноста и еднаквите можности во работната средина, како во државните институции, така и во приватните компании. Конкурсот се однесува и на локалните власти, нудејќи им поддршка во спроведувањето мерки што придонесуваат за сузбивање на нетолеранцијата и дискриминацијата во сите нејзини форми.
Главната цел на повикот е да се промовира еднаквоста и да се спречи нееднаквиот третман на луѓето врз основа на нивниот пол, раса, религија, возраст, сексуална ориентација или попреченост. Со други зборови, сакаме општество каде што секој има еднакви можности, без оглед на тоа кои се и од каде доаѓаат. Конкурсот, исто така, го поттикнува развојот на политики што ги земаат предвид сите форми на испреплетена дискриминација – на пример, кога некој доживува дискриминација врз основа на бојата на кожата и религијата во исто време.
За да учествувате, важно е да го прочитате главниот документ за натпреварот бидејќи ги содржи сите услови. Исто така, се препорачува да се погледнат примери од претходни проекти што веќе добиле финансирање. Овие информации можете да ги најдете на официјалните страници на програмата CERV, како и во рамките на стари натпревари како што се „Европа за граѓаните“, Програмата за права и еднаквост (REC) и алатката Daphne. Овие страници можат да ви помогнат да добиете идеја како најдобро да ја обликувате вашата апликација и да ја прилагодите на целите на натпреварот.
Конкурсот EQUAL 2025 е можност за граѓаните и организациите од цела Европа, вклучително и Македонија, да предложат конкретни идеи и проекти за борба против нетолеранцијата и неправдата – без разлика дали се случуваат на улица, на интернет, на работното место или во училиште.
Рокот за испраќање апликации е 23 октомври 2025 година.
Со што може да ви помогне македонскиот Годишен извештај за спречување и заштита од дискриминација за 2024 година за аплицирање?
Работата и работните односи се најчестите области во кои се пријавува дискриминација, но исклучително зголемен е бројот на претставки во областа на членувањето во синдикалното организирање. Ова го покажува најновиот Годишен извештај за спречување и заштита од дискриминација за 2024 година во однос на 2023-та. Комисијата за спречување и заштита од дискриминација во Извештајот наведува дека се забележува благо намалување на бројот на претставки за 20 отсто.
Зголемен е бројот на претставки во однос на националната или етничка припадност, зад што најчесто стои политичко уверување. Сепак претсдателот на Комисијата за спречување и заштита од дискриминација, Игор Јадровски за медиумите рече дека граѓаните сѐ уште не се охрабрени да пријават дискриминација врз основа на политичко уверување.
Согласно Извештајот, загрижувачки е тоа што скоро 80 отсто од утврдените дискриминатори се државни институции, органи на управата, општини и претпријатија кои вршат јавни овластувања.
„Доставени беа 405 претставки во 2024 година што е за 116 помалку од 2023-та. Речиси идентичен е бројот на мажи и жени што поднесуваат претставки и расте процентот на луѓе кои лично се обраќаат до нас“, изјави Јадровски пред презентацијата на Извештајот.
Од новите 407 предмети кои биле отворени годинава, 405 биле претставки поднесени од граѓани и организации, а останатите две се постапки кои КСЗД ги повела по службена должност.
Исто како и во претходната година, најчесто место на сторена дискриминација е во институциите на јавниот сектор (37 случаи или 66%), а утврдени се и случаи во приватниот сектор (9 случаи или 16%), како и на социјалните мрежи и медиумите (10 случаи или 18%). Во однос на областите, најмногу утврдени случаи се во работата и работните односи, образованието, науката и спортот и јавното информирање и медиуми, а потоа правосудство и управа, пристап до добра и услуги и во други области.
Заради непостапување по препораките на Комисијата, во 2024 година, поднесени се 10 барања за поведување прекршочни постапки против утврдени дискриминатори, а до крајот на годината донесени се две обвинителни пресуди од надлежниот суд за прекршоци.
Во пресрет на локалните изборите годинава, Комисијата потсети и предупреди дека сѐ уште не се исполнети препораките кои биле упатени во 2021 година, а се однесуваат на отстранување на дискриминацијата која ја продуцира Изборниот законик врз основа на возраст, здравствена состојба и личен статус, со што непосредно пред одржување на уште еден циклус избори, различни групи на граѓани повторно се оневозможени да го остварат уставното право на глас.