ЕУ и Швајцарија постигнаа договор за зајакнување на трговските врски

Швајцарија и Европската унија во петокот соопштија дека постигнале договор за зајакнување на нивните трговски врски, надминувајќи ја швајцарската загриженост за имиграцијата и отворајќи ја вратата за најголемиот ремонт на билатералните односи во последните години.

Заедничките преговори започнаа во март и навлегоа во спорните области на суверенитет, како на пример како да се решат споровите каде што швајцарското и правото на ЕУ се разминуваат во билатералните трговски односи во вредност од околу 300 милијарди швајцарски франци годишно.

Иако се соочува со големи тестови пред ратификацијата, договорот е чекор напред од последната понуда, која пропадна во 2021 година кога Берн ненадејно се повлече. Тоа, исто така, дава поттик за ЕУ ​​додека се обидува да го надмине гласањето на Велика Британија за излез од блокот во 2016 година.

Швајцарската претседателка Виола Амхерд и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен го објавија политичкиот договор на заедничката прес-конференција во Берн.

„Денес е пресвртница за стабилизација и понатамошен развој на билатералните односи“, рече Амхерд, шеф на седумчлената извршна власт на Швајцарија, Федералниот совет.

Фон дер Лајен го опиша договорот, според кој швајцарскиот финансиски придонес во блокот може да се зголеми за неколку години, како „историски“ и витален со оглед на геополитичките тензии.

„Во Швајцарија, како и во нашите 27 земји-членки, во оваа предизвикувачка средина, силните партнерства како нашето не се само предност, тие се задолжителни“, рече таа.

Договорот опфаќа области кои се движат од електрична енергија до државна помош, транспорт и слобода на движење, поставувајќи го теренот за тежок процес на одобрување во Швајцарија, која по глава на жител е побогата од повеќето земји-членки на блокот.

Според договорот, годишниот придонес на Швајцарија кон ЕУ ќе остане на 130 милиони швајцарски франци во преодната фаза до крајот на 2029 година. Од 2030 година ќе се зголеми на 350 милиони франци до 2036 година, соопшти швајцарската влада.

Економските врски на Швајцарија со ЕУ беа изградени на договор за слободна трговија од 1972 година, кој потоа беше проширен со повеќе договори. Сепак, тие договори почнаа да стареат, а некои истекуваат додека Европа ги ажурира сопствените регулативи.

Сржта на преговорите беше договор за таканаречено „динамично усогласување“ на законите, според кои Швајцарија е обврзана, во очекување на сопствените уставни заштитни мерки, да го прилагоди своето законодавство на релевантните тековни промени во правото на ЕУ.

Швајцарија обезбеди механизам со ЕУ што може да и дозволи да ја контролира имиграцијата од блокот под исклучителни околности, предмет на процес на заедничка арбитража.

Швајцарската влада се соочува со противење на поблиски врски со блокот, потхранета од загриженоста на десницата за зголемениот раст на населението и на левицата за ерозијата на заштитата на платите.

Новиот договор сепак мора да биде одобрен од швајцарскиот и европскиот парламент и речиси сигурно ќе се соочи со јавен референдум во Швајцарија, каде моќните критичари ги собираат своите сили за да го отфрлат.

Европскиот комесар за трговија Марош Шефчовиќ рече дека договорот ќе ѝ донесе придобивки на Швајцарија за истражување, здравје и авионски превоз и дека може да стапи на сила во 2028/29 година.

Ако договорот не биде одобрен, односите меѓу двете страни веројатно ќе настрадаат, рече тој.