Европските берзански индекси денес тонат во црвено, додека нервозата на Волстрит се прелева на глобалните пазари и ги тера инвеститорите да бегаат од ризик. Европските берзи го следат трендот на американските, каде растат стравувањата дека технолошките компании се преценети и дека инвестицискиот бран во вештачка интелигенција можеби оди побрзо од реалните профити.
Иако одличните квартални резултати на американскиот технолошки гигант „Нвидиа“ накратко донесоа оптимизам, распродажбата на акции продолжи. Инвеститорите сè повеќе се насочуваат кон „сигурни засолништа“ и избегнување на големи ризици, а аналитичарите предупредуваат дека пазарот на технолошки акции можеби влегува во корекција по долг период на ентузијастички раст.
На европските берзи, германскиот индекс DAX падна за повеќе од еден процент, францускиот CAC 40 и британскиот FTSE 100 исто така бележат солидни дневни минуси, додека московскиот индекс MOEX е еден од ретките во плус. Овие движења покажуваат дека капиталот селективно бега од одредени пазари и сектори, а дел се пренасочува кон традиционално „постабилни“ зони или кон кеш.
Неизвесноста не завршува тука. Фјучерсите на американските индекси Dow Jones, S&P 500 и Nasdaq, според последните податоци, се исто така во пад, што најавува нервозно отворање на тргувањето и на другата страна од Атлантикот. Тоа значи дека европските инвеститори не реагираат изолирано, туку се обидуваат да се позиционираат однапред, пред потенцијално нови удари врз технолошкиот сектор и високоризичните акции.
Паралелно со акциите, се движат и клучните цени на енергенсите и суровините. Европските фјучерси за гас за декември на холандската берза TTF се тргуваат околу 30 евра за мегават-час, што е ниво што инвеститорите внимателно го следат по минатогодишните шокови. Цените на суровата нафта и нафтата од типот Брент се благо пониски во однос на претходните сесии, што дополнително сигнализира воздржаност и страв од забавување на глобалната економија.
Ниту традиционалните „сигурни пристаништа“ не се имуни од промени. Цената на златото бележи пад, како и пченицата на светските берзи, што покажува дека инвеститорите не се насочуваат само кон класични заштитни активи, туку делумно се повлекуваат и во ликвидност, чекајќи појасна слика. На девизниот пазар, еврото бележи благо зајакнување во однос на доларот, што е уште еден сигнал дека дел од капиталот се пренасочува од САД кон Европа, иако берзанските индекси на Стариот континент се во пад.
За европските економии, ваквите денови на нестабилност се потсетник дека берзанските движења одамна не се локална приказна. Секој сигнал од Њујорк – дали е квартален извештај на голема технолошка компанија или промена во расположението кон вештачката интелигенција – за многу кратко време се пресликува во Франкфурт, Лондон или Париз. А зад бројките за DAX, CAC 40 или FTSE 100 стојат реални компании, работни места и инвестиции кои сега се соочуваат со нов круг прашања: дали вреднувањата се одржливи и колку долго пазарите ќе толерираат високи очекувања без подеднакво силни резултати.

