Skip to content
Европската комисија денес ќе предложи суспензија на трговскиот дел од Договорот за асоцијација ЕУ–Израел, соопшти претседателката Урсула фон дер Лајен во Европскиот парламент, при нејзиното излагање на состојбата на Унијата.
Таа најави пакет мерки за засилување на притисокот врз израелската влада, вклучително и ставање „на пауза“ на билатералната поддршка од Комисијата и суспензија на трговските врски. „Она што се случува во Газа е неприфатливо,“ рече фон дер Лајен, додавајќи дека е свесна оти ќе биде „тешко да се најдат мнозинства“ меѓу земјите-членки.
ЕУ е најголем трговски партнер на Израел и учествува со околу една третина од израелскиот увоз. Комисијата претходно предложи делумна суспензија на учеството на израелски компании во програмата за истражување на ЕУ, но мерката не беше усвоена поради противење на повеќе влади, меѓу кои Германија и Италија. За прекин на трговскиот дел јавно се залагаа Холандија, Шведска, Шпанија, Белгија и Ирска — но засега не се гледа доволно широка поддршка за најстрогиот чекор.
Паралелно, фон дер Лајен сигнализираше политичка промена што оди пошироко од израелско-палестинскиот досие: „Време е да се ослободиме од оковите на едногласноста,“ рече, повикувајќи во одредени области на надворешната политика да се премине на одлучување со квалификувано мнозинство. Таа најави и формирање донаторска група за обнова на Газа.
Во најостриот јазик досега, претседателката ја обвини израелската влада дека предизвикува „глад создаден од човек“ и побара тоа „веднаш да запре“. Таа најави предлог-санкции кон екстремистички министри и насилни доселеници на Западниот Брег, а го осуди и државното охрабрување на екстремистички политики.
Дел од европратениците го поздравија заострувањето. Ирскиот либерал Бари Ендрјуз го нарече чекорот „многу добредојден“, германската социјалдемократка Габриеле Бишоф оцени дека е „заостаната, но правилна“ насока, а Ерик Маркварт од Зелените предупреди дека „критично е овие предлози не само да се вети, туку и да се спроведат“.
И покрај поделените позиции меѓу главните европски престолнини, најавите од Брисел означуваат најзначајно заострување на курсот кон Израел од почетокот на војната во Газа — со потенцијал да ја отвори дебатата и за самите правила на донесување одлуки во ЕУ.
