Бразилскиот претседател Луис Инасио Лула да Силва го отвори самитот на Групата 20 главни економии со лансирање на глобална алијанса за борба против сиромаштијата и гладот што повеќе од 80 земји се согласија да ја поддржат.
Додека лидерите на Г-20 се состанаа во Музејот на модерна уметност во Рио де Жанеиро на дводневни разговори, нивната агенда го истакна променливиот глобален поредок додека новоизбраниот претседател на САД Доналд Трамп се враќа на власт.
Нивните дискусии за трговијата, климатските промени и меѓународната безбедност ќе се спротивстават на острите промени во политиката на САД кои ги најави Трамп – од тарифи до ветување за преговарачко решение за војната во Украина.
Во своето воведно обраќање, Лула рече дека разорните ефекти од промената на климата можат да се видат низ целиот свет, повикувајќи на акција од страна на лидерите.
Сојузот што тој го започна, координирајќи ги глобалните напори за искоренување на гладот и сиромаштијата, е поддржан од Африканската унија и Европската унија, меѓународните организации, развојните банки и филантропиите како што се Фондацијата Рокфелер и Фондацијата Бил и Мелинда Гејтс.
„Гладот и сиромаштијата не се резултат на недостаток или природни феномени… тие се производ на политички одлуки“, рече Лула, кој е роден во сиромаштија и влезе во политиката организирајќи синдикат на металски работници.
„Во свет кој произведува речиси 6 милијарди тони храна годишно, ова е неприфатливо“, рече тој.
Дипломатите кои подготвуваат заедничка изјава за лидерите на самитот се мачеа да постигнат кревка спогодба за тоа како да се реши ескалацијата на војната во Украина, дури и нејасен повик за мир без критики на учесниците, велат изворите.
Масивниот руски воздушен напад врз Украина во неделата го потресе малиот консензус што тие го постигнаа, при што европските дипломати се залагаат за повторно разгледување на претходно договорениот јазик за глобалните конфликти. Соединетите Американски Држави, исто така, ги укинаа претходните ограничувања за употребата на оружје од американско производство од страна на Украина за удар длабоко во Русија.
Рускиот претседател Владимир Путин не присуствуваше на самитот, а Москва ја претставуваше министерот за надворешни работи Сергеј Лавров.
Безбедноста во Рио де Жанеиро е зајакната со трупи кои ја поддржуваат полицијата за време на самитот.
Патрола на бразилската армија била под оган во близина на сиромашниот кварт во Рио де Жанеиро неколку часа пред почетокот на самитот, соопшти полицијата. Никој не бил повреден во инцидентот во заедницата Сидаде де Деус на ридот на околу 20 километри западно од местото на одржување на Г20.
Додека американскиот претседател Џо Бајден пристигнува со само два месеци преостанати во Белата куќа, кинескиот претседател Си Џинпинг ќе биде централен играч на самитот на Г-20 исполнет со геополитички тензии среде војните во Газа и Украина.
Си најави мерки за поддршка на „Глобалниот југ“ и рече дека Кина ќе го поддржи развојот, градејќи „висококвалитетна“ иницијатива „Појас и пат“, неговиот потписен надворешнополитички план кој насочува големи кинески инвестиции кон инфраструктурни проекти во светот во развој.
Бразилските власти сфатија дека нивната агенда за Г-20, фокусирана на одржлив развој, оданочување на супербогатите и борба против сиромаштијата и гладот, наскоро би можела да ја изгуби силата кога Трамп ќе почне да диктира нови глобални приоритети од Белата куќа.
Напорот на Бразил за реформа на глобалното владеење, вклучително и мултилатералните финансиски институции, исто така може да наиде на блокади од Трамп, рекоа бразилските власти.
Бајден, кој ја посети амазонската прашума на пат кон Рио, треба да објави ветување дека ќе го надополни фондот на Меѓународната асоцијација за развој на Светска банка наменет за најсиромашните земји во светот и ќе започне билатерално партнерство за чиста енергија со Бразил, изјави висок американски функционер.
Се очекува Си да ја брани кинеската иницијатива „Појас и пат“ додека таа ја остварува својата економска надмоќ. Бразил досега одбиваше да се приклучи на иницијативата за глобална инфраструктура, но надежите се големи за други индустриски партнерства кога Си ќе го заврши својот престој во земјата со државна посета на Бразилија во среда.
Одлуката на Бразил да не се приклучи беше „голем удар за односите“, рече Ли Ксинг, професор на Институтот за меѓународни стратегии во Гуангдонг, поврзан со Министерството за надворешни работи на Кина. „Кина беше многу разочарана“, рече тој.
Трговските разговори околу Г20 ќе бидат поттикнати од загриженоста за ескалација во трговската војна меѓу САД и Кина, бидејќи Трамп планира да воведе царини за увозот од Кина и другите нации.
Напорите на Трамп за намалување на даноците ќе ги зголеми противниците за напорите на Бразил да разговара за оданочувањето на супербогатите, прашање кое му е драго на бразилскиот претседател Луис Инасио Лула да Силва, кој го стави на агендата на Г20.
Најновиот сојузник на Трамп во Латинска Америка, слободарскиот аргентински претседател Хавиер Милеи, веќе повлече црвена линија по ова прашање. Аргентинските преговарачи одбија да одобрат споменување на ова прашање во заедничкото коминике на самитот, рекоа дипломатите.